“carrot”
လို ့အမည္ရတဲ့ မုန္လာဥနီဟာ ဂရိ စကားလံုး “karoton” မွ ဆင္းသက္ လာျခ
င္းျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚတြင္ မုန္လာဥနီ မ်ိဳးစိပ္ေပါငး္ ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိျပီး၊
အမ်ိဳးအစားႏွင့္ ရွင္ သန္ေပါက္ေရာက္ရာ၊ ေရေျမရာသီဥတုေပၚမူတည္ကာ၊ အရြယ္အစား
မတူညီ ၾကသလို၊ လိေမၼာ္ေရာင္/ပန္းေရာင္/အျဖဴေရာင္/အ၀ါေရာင္/အနီေရာင္
စသည္ျဖင့္ အေရာင္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၾက ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ေတာ့
ပံုမွန္အသင့္အတင့္အရြယ္အစားရွိတဲ့ လိေမၼာ္ေရာင္မုန္လာဥနီ ကို အမ်ားအျပားေတြ
့ၾကရျပီး “ဥနီ” လို ့အလြယ္ေခၚၾကပါ တယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ထြက္ မုန္လာဥနီ ကေတာ့
အသားက်စ္ျပီး၊ အရြယ္အနဲငယ္ညွပ္ကာ၊ အနံ ့အရသာပိုမိုစူးရွျပီး “ခါၾကက္ဥ” လို ့
ေခၚၾကပါတယ္။
WHFoods မွ လိေမၼာ္ေရာင္မုန္လာဥနီကို ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ၾကည့္ရာ၊ ဗီတာမင္ဘီဓာတ္ေပါင္းစု တို ့အျပင္၊ ဗီတာမင္ ေအ-စီ-အီး-ေက စသည့္ ဗီတာမင္ႏွင့္သတၱဳဓာတ္မ်ားသာမက၊ အမွ်င္ ဓာတ္ လည္း ေပါၾကြယ္၀လို ့ လူသားတို ့ေန ့စဥ္ပံုမွန္ အစားအေသာက္ မီႏူးစာရင္းအျဖစ္ စားသံုးသင့္တယ္လို ့ဆိုပါတယ္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီးရွိ ေဆးသုေတသီမ်ား၏ မွတ္တမ္းမ်ားအ ရ၊ မုန္လာဥနီ ဟာ အသားအေရကိုလွပေစျခင္း၊ သြားႏွင့္သြားဖံုးမ်ားကိုခိုင္ခန္ ့ေစျခင္း၊ အရြယ္တင္ႏုပ်ိဳေစျခင္း၊ အသည္းကိုက်န္းမာေစကာ ခႏၵာကိုယ္တြင္းအဆိပ္အေတာက္ေျ ပေစျခင္း၊ ျပင္ပ ကူးစက္ေရာဂါပိုးမႊားမ်ား အႏၱရာယ္မွကင္းေ၀းေစျခင္း၊ အူမၾကီးကင္ဆာ မျဖစ္ေစႏိုင္ျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္းမွကာကြယ္ေပးျခင္း၊ ေသြးသန္ ့ေစျခင္း စသည္ျဖင့္ ေကာင္း က်ိဳးျပဳ ပါတယ္တဲ့။ ႏွလံုးေရာဂါေ၀ဒနာ ရွင္မ်ား မုန္လာဥနီကိုမျဖစ္မေနစားေပးသင့္တယ္လို ့ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံရွိ ေဆးသုေတသီမ်ားက ဆိုပါတယ္။ မုန္လာဥနီကို အနဲဆံုးရက္သတၱ ၁-ပတ္လွ်င္ ၂ၾကိမ္စားေသာသူဟာ၊ မစားေသာသူထက္ မ်က္ေစ့အားပိုမိုေကာင္းေစျပီး၊ မ်က္ေစ့ေရတိမ္စြဲျခင္း၊ ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါျဖစ္ျခင္းတို ့မွ ၄၀%ထိ ေလ်ာ့က်ေစတယ္ လို ့ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ရွိ The University of California မွ အၾကံျပဳထားပါတယ္။
အစားအစာခ်စ္သူ “Food မဂၢဇင္း” ပရိတ္သတ္ၾကီးမ်ားကို အေရးၾကီးတဲ့အၾကံတစ္ခုေပးခ်င္တာ ကေတာ့ မုန္လာဥနီကို ဒီအတိုင္း အစိမ္းစားျခင္းထက္၊ အပူေပးခ်က္ျပဳတ္ျပီးစားမွသာ အထက္ ပါက်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို အျပည့္အ၀ရေစမွာျဖစ္ျပီး၊ အခ်ိဳဓာတ္အရသာလဲပိုထြက္ လာမွာပါ။ ေအာ္ဂဲနစ္ မုန္လာဥနီကိုသာေရြးခ်ယ္ဝယ္ယူႏို္င္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့ရွင္။
အေၾကာ္အေလွာ္ဟင္းလ်ာစံု။
(၁) မုန္လာဥနီကို ခပ္ပါးပါးရွည္ရွည္ကေလးေတြလွီးျဖတ္ကာ၊ ၾကက္ဥနဲ ့ေၾကာ္စားတဲ့အရ သာေ လးကေတာ့ ခ်ိဳခ်ိဳစိမ့္စိမ့္ေလးမို ့ ကေလးေတြအၾကိဳက္ လြယ္ကူျမန္ဆန္တဲ့ ဟင္းလ်ာတစ္ ခြက္ျဖစ္ပါတယ္။ (၂) မုန္လာဥနီကို သူ ့ခ်ည္းတစ္မ်ိဳးတည္း အစိ္မ္း ေၾကာ္ေၾကာ္စားျခင္းထက္၊ အျခားဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ေဂၚဖီထုပ္၊ ပန္းေဂၚဖီ၊ ေရႊပဲ၊ ဗိုစားပဲသီး၊ ပဲပိုးတီ၊ ေျပာင္း ဖူး ေပါက္စတို ့ျဖင့္ ေရာေႏွာစားျခင္းက အရသာပိုေပၚလြင္တာမို ့၊ ၾကက္သြန္ျဖဴေလးတျပား ရိုက္၊ မီးျပင္းျပင္းမွာ ဆီသတ္ကာ မုန္လာဥနီအပါအ၀င္ ဟင္းရြက္စံု၊ အရသာမႈန္ ့ႏွင့္ဆား အနည္းထဲ့၍ ေခတၱမွ်အဖံုးေလးအုပ္ျပီး၊ အိုးခ်ကာနီး ခရုဆီေလးထဲ့ကာ တရုပ္နံနံပင္ေလးအုပ္ လိုက္ တာပါဘဲ။ (၃) တခါတေလ ရာသီဥတုအေျပာင္းအလဲမွာ ဆီျပန္ဟင္းလ်ာမ်ား စား ခ်င္စိတ္မရွိ လို ့၊ မုန္လာဥနီ ႏွင့္ဟင္းရြက္စံုအစိမ္းေၾကာ္ထဲကို ၀က္သားျပဳတ္ေလးလွီးထဲ့ေၾကာ္ ကာ တရုပ္ငရုပ္ေကာင္းမႈန္ ့ျဖဴးျပီး၊ ထမင္းပူပူျဖင့္ စားရတာလည္း အေျပာင္းအလဲေလးမို ့ ထမင္း စားျမိန္လွပါတယ္။ (၄) ေခါက္ဆြဲေၾကာ္/ၾကာဇံေၾကာ္/ေကာ္ျပန္ ့ေၾကာ္/ေခါက္ဆြဲ ေပါင္း /ၾကာဇံေပါင္း/ထမင္းေပါင္း/ဆန္ျပဳတ္/ေကာ္ျပန္ ့စိမ္းတို ့မွာ မုန္လာဥနီကို အက်က္္ျမန္ေစရန္ ခပ္ပါးပါးေလးလွီးျပီးထဲ့ ေၾကာ္ၾကသလို၊ ကုန္းေဘာင္ၾကီးေၾကာ္/ခ်ိဳခ်ဥ္ေၾကာ္/ေတာက္ေတာက္ေ ၾကာ္တို ့မွာလည္း အေနေတာ္အတံုးကေလးေတြ လွီး ျဖတ္ထားတဲ့ မုန္လာဥနီပါမွသာ ဟင္းလ်ာ ရဲ ့ အေရာင္အေသြးစံုလင္လွပသလို၊ အရသာလဲ ပိုလာေစမွာပါ။ (၅) ကေလးသူ ငယ္ မ်ားႏွ င့္ သက္ၾကီးရြယ္ အိုေတြအတြက္ အာဟာရျပည့္သြားရည္စာအျဖစ္၊ ေန ့လည္ေ န ့ခင္းအဆာေျပ အာလူးေၾကာ္ လုပ္ေကြ်း ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အသြင္ဆန္းတဲ့ ဂ်ပန္အာ လူးေၾကာ္ လုပ္နည္းကေလးကိုျမည္းစမ္းၾကည့္ပါ။ ဒီနည္းက နဲနဲအလုပ္ရႈပ္ ေပမယ့္၊ မိသားစု ၀ိုင္းဖြဲ ့လုပ္ရင္ေတာ့ ေပ်ာ္စရာၾကီးပါ။ ေရွးဦးစြာ အာလူး၊ ၾကက္သြန္နီ၊ ဆား၊ မုန္လာဥနီ၊ င႐ုတ္ေ ကာင္း၊ ႏြားႏို႔၊ ဂ်ဳံမႈန္႔၊ ၾကက္ဥ၊ ေပါင္မုန္႔ေျခာက္၊ မန္က်ည္းႏွစ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္ေဆာ့ရွလကာရည္၊ ဆား၊ သၾကား၊ အာလူးတို ့ကိုတျပိဳင္တည္း အက်က္ျပဳတ္ပါ။ ျပီးရင္ င႐ုတ္ေကာင္းမႈန္႔နဲ႔ ဆား အနည္းငယ္ထည့္ၿပီး ေစးပိုင္ေနေအာင္ေျခပါ။ ၾကက္သြန္နီနဲ႔ မုန္လာဥနီကို ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းၿပီး ဆီပူပူ မွာ အႂကြပ္ေၾကာ္ျပီးရင္ ေစာေစာက အာလူးႏွစ္ေတြနဲ႔ေရာကာ၊ ႏြားႏို႔ထည့္ၿပီး သမေအာင္ေမႊ လိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ အရြယ္ေတာ္ အလံုးေလးေတြလံုးၿပီး ဂ်ဳံမႈန္႔နဲ႔ကပ္ပါ။ ၾကက္ဥကို ေခါက္ထားၿပီး အာလူးလံုးေတြကို ၾကက္ဥထဲႏွစ္၊ ေပါင္မႈန္႔ေျခာက္ ကပ္၍ ဆီပူပူမွာေၾကာ္ျပီး စားလို ့ရပါျပီ။ အရသာ ခ်ိဳ/ခ်ဥ္/ဆိမ့္ တို ့ကို တျပိဳင္တည္းခံစားႏို္င္တဲ့ "မုန္လာဥနီကပ္အာလူးေၾကာ္" ေလးမို ့ ရံုးအားလပ္ရက္မွာ အခ်ိန္ေပးျပီး ေၾကာ္စားၾကည့္ၾကပါဦးရွင္။
မုန္လာဥနီသနပ္။
မုန္လာဥနီဟာ မ်က္ေစ့အားေကာင္းေစတာေၾကာင့့္၊ ေမြးရာပါမ်က္ေစ့အားနည္းတဲ့ကြ်န္မကို မုန္လာဥနီစားေစခ်င္လြန္းလို ့ ေမေမ ရွိစဥ္က အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္ေကြ်းခဲ့ပါတယ္။ မုန္လာဥနီေပါ တဲ့ရာသီဆိုရင္ ေမေမက ဥနီသနပ္လုပ္္ေလ့ရွိပါတယ္။ မုန္လာဥနီီကို ေရေႏြး နဲ ့ေဆးေၾကာျပီး၊ အတံုးေသးေသးတံုးကာ ဆားရည္နဲ႔ေဆးပါတယ္။ ေရစစ္ထားတဲ့ဥနီ၊ လွီးထားတဲ့ၾကက္ သြန္ျဖဴ ႏွင့္ အညွာေခြ် ထားတဲ့ ငရုပ္သီးစိမ္းတို ့ကို ရွာလကာရည္ထဲမွာျမဳပ္ေအာင္ထဲ့ျပီး နာရီ၀က္ေလာက္ စိမ္ရပါတယ္။ အခ်ဥ္ဓါတ္၀င္လာရင္ ဇကာနဲ ့ျပန္စစ္ျပီး ေနပူပူမွာ တေန ကုန္ေအာင္လွမ္းရပါတယ္။ ေနာက္ေန ့မွာ ဇီယာမႈန္ ့၊ ပဲနံ ့သာမႈန္ ့၊ နႏြင္းမႈန္ ့၊ သနပ္လုပ္တဲ့ မဆလာ မႈန္ ့၊ သၾကား၊ ႏွမ္းနက္တို ့ေရာနယ္ရပါတယ္။ အဲဒီဥနီအေရာေႏွာထဲကို ဆီသတ္ ထား တဲ့ဟင္းခတ္ငရုပ္သီးအေရာင္တင္မႈန္ ့ ပူပူ ကို ေလာင္းတဲ့ကာ သမေအာင္ေမႊထားတာပါ။ မဆလာနံ ့သင္းသင္းေလးနဲ ့ ခ်ိဳ/ခ်ဥ္/စပ္ရသာစံု မုန္လာဥနီသနပ္ကို တကြ်တ္ ကြ်တ္ျမည္ေ အာင္ ၀ါးစားရတာကလဲ နတ္သုဒါၵတမ်ိဳးပါ။ (အဲ…ငရုပ္သီးဆီသတ္တာ မထဲ့ရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ စတိုင္ လ္ cole slaw နဲ ့ ခပ္ဆင္ဆင္တူေနတာေပါ့) သနပ္ေတြ တစ္ရက္တည္းနဲ ့စားမကုန္ရင္ ၾကာၾကာခံေအာင္ ဖန္ပုလင္းထဲမွာ ေလလံုေအာင္ သိမ္းထားလို ့လဲရတယ္ေနာ္။
မုန္လာဥနီခ်ဥ္ဖတ္္။
ဒီနည္းကေတာ့ လြယ္လြယ္ေလးပါ။ ဖန္ပုလင္းၾကီးၾကီး တစ္လံုးထဲမွာ မုန္လာဥနီကိုေ လးစိပ္စိပ္ကာ ရွာလာကာရည္၊ သၾကား၊ ေရေႏြးတို ့စိမ္ထားျပီး၊ ဖန္ပုလင္းကို ေလလံုေ အာင္တညပိတ္၍၊ ေနာက္ေန ့မွာ လိုသေလာက္ ဇြန္းနဲ ့ခပ္ဆယ္ျပီးစားရံုပါဘဲ။ အစပ္ၾကိဳက္ တတ္ ရင္၊ အဲဒီခ်ဥ္ဖတ္ပုလင္းထဲမွာ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ငရုပ္သီးစိမ္းေတာင့္ေလးေတြေ ရာထဲ့စိမ္ျပီး စားႏိုင္ပါ တယ္။ ငရုပ္သီးစိမ္းအစပ္ရနံ ့မႊန္မႊန္ေလးက မုန္လာဥနီခ်ဥ္ဖတ္ထဲ ၀င္ေန တာေၾကာင့္ ခ်ဥ္/ စပ္အရသာေလးမို ့ ခံတြင္းရွင္းေစ ပါတယ္။ အဲဒီခ်ဥ္ဖတ္ကို အရည္ညွစ္ျပီး၊ အေပၚကၾကက္သြန္ျဖဴေၾကာ္ နဲ ့ႏွမ္းျဖဴးျပီး “ဥနီပိုးတီ” သုပ္လုပ္စားေတာ့လည္း အရသာ ရွိတာပါဘဲ။
အသုပ္ဟင္းလ်ာစံု။
ဟင္းလ်ာ၏အစိုဓာတ္ကိုထိန္းေပးရန္၊ ေရာင္စံုျခယ္လွပရန္၊ ဥနီရဲ ့သဘာ၀အခ်ိဳဓာတ္က အသုပ္ ရဲ ့အရသာကိုအားျဖည့္ေစရန္ စသည္တို ့အတြက္ ယိုးဒယားသေဘၤာသီးေထာင္း၊ မာလာဟင္း၊ သခြားသီးသုပ္၊ မုန္ညင္းခ်ဥ္သုပ္၊ ပဲၾကာဇံသုပ္၊ ထမင္းသုပ္၊ ငါးခူမြေၾကာ္သုပ္၊ စတဲ့ အသုပ္ဟင္းလ်ာတို ့မွာ မုန္လာဥနီကို ျခစ္ထဲ့ျပီးေတာ့သုပ္ၾကတာပါ။ အသားနဲ ့ပင္လယ္ စာသုပ္ေ တြမွာလဲ ၾကိဳက္တတ္ရင္ထဲ့သုပ္ေလ့ ရွိၾကတာပါဘဲ။ အသုပ္ဟင္းလ်ားမ်ားမွာ ဆီ နဲနဲသာပါျခင္း၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္သစ္သီးေတြက အမွွ်င္ ဓာတ္ရရွိျခင္း၊ အစာစားခ်င္စိတ္ကို အာသာေျပေစျပီး ကုိယ္အေလးခ်ိန္မတိုးပြားေစျခင္းတို ့ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးနဲ ့ညီညြတ္ လို ့ ကမၻာ ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ က်န္းမာေရးအျမင္ရွိသူတိုင္း အသုပ္ကိုဟင္းလ်ာ (သို ့မဟုတ္) အဆာေျပသြားရည္စာအျဖစ္ ေန ့စဥ္ သံုး အစားအစာမီႏူးဆြဲကာစားသံုးလွ်က္ရွိၾကပါတယ္။ ထမင္း၀ိုင္းမွာ ခ်ဥ္/ငန္/စပ္ အသုပ္တစ္ခုခုပါရင္ ထမင္းပြဲစိုျပည္္ေစျပီး၊ ခံတြင္းလည္း လိုက္ေစ တာ မို ့၊ ကြ်န္မတို ့ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား အသုပ္ကိုအရံဟင္းလ်ာအျဖစ္ စားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ လူအခ်ိဳ ့က ဥနီရဲ ့ အနံ ့ကိုမခံႏိုင္လို ့၊ ၄င္းကို အပူေပးခ်က္ျပဳတ္စားေပမယ့္၊ အသုပ္သုပ္စားေ လ့ေတာ့မရွိၾကပါဘူး။ ဒီ့အတြက္မပူပါနဲ ့။ မုန္လာဥနီ ကိုျခစ္ျပီး ဆားရည္မွာခဏ စိမ္ပြတ္ေ ဆးေပးလိုက္ရင္ အနံ ့ေပ်ာက္ေစပါတယ္။ ျပီးရင္ ၾကက္သြန္ျဖဴ/နီ၊ နႏြင္း အနည္းငယ္ ထည့္ ဆီသတ္၊ ေျမပဲေလွာ္ကိုအခြံဖယ္ေထာင္းျပီး၊ အဲဒါေတြအားလံုးကို မုန္လာဥျခစ္ထဲေရာ ထည့္ပါမယ္။ အရသာမႈန္ ့၊ ပုစြန္ေျခာက္ မႈန္ ့၊ ငံျပာရည္ ႏွင့္ ဆားအနဲငယ္၊ သံပုရာသီး ညွစ္ ထည့္ျပီး၊ ငရုပ္သီးစိမ္းပါးပါးလွီး၊ နံနံပင္ကိုလွီး၍အေပၚက ျဖဴးလိုက္ျပီး ေနာက္ မွာေတာ့၊ အနံ ့ အရသာနဲ ့ျပည့္စံုတဲ့ မုန္လာဥနီသုပ္ျဖစ္ျပီေပါ့။ အစပ္ၾကိဳက္သူမ်ား၊ ၾကက္သြန္ျဖဴေလးကိုက္၀ါး ၍၊ ငရုပ္သီးေလွာ္ မႈန္ ့ပါ ထဲ့စားႏိုင္ပါတယ္။
ဟင္းခ်ိဳ/စြပ္ျပဳတ္
(၁) ဟင္းခ်ိဳ/စြပ္ျပဳတ္/ခ်ဥ္ဟင္း/ကုလားဟင္း တို ့မွာ ဘယ္ဟင္းသီးဟင္းရြက္သာ ထဲ့ရမယ္.. ဘယ္ဟာကိုေတာ့မထဲ့ရဘူးလို ့ ပစ္ညက္္မထားတဲ့အတြက္၊ အလ်ဥ္းသင့္သလို မုန္လာဥနီကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္မတို ့အိမ္မွာ ထမင္းစားခါနီး အရည္ေသာက္ ဟင္းရည္ အထူး တလည္မစီမံျဖစ္ပါက၊ ေရခဲေသတၱာထဲမသံုးျဖစ္လို ့က်န္ေနေသးတဲ့ ဥနီ၊ ရံုးပတီ၊ မုန္ညင္း၊ ပဲပင္ေပါက္ တို ့ျဖင့္ ဟင္းခ်ိဳတစ္ခြက္ဖန္တီးလိုက္ရပါတယ္။ ပထမဆံုး အိုးထဲလိုသေ လာက္ေရထည့္ကာ အရင္ဆူခိုင္းလိုက္ျပီး၊ ေစာေစာကဟင္းရြက္ ေတြ ကို ေဆးေၾကာလွီးခြ်တ္ ကာ အိုးထဲပစ္ထည့္။ အိုးဆူလာေတာ့ ၾကက္ဥ ၁လံုးေဖါက္ေရာေမႊျပီး၊ ေရေဖ်ာ္ ထား တဲ့ေ ကာ္မႈန္ ့၊ ဆား၊ အရသာမႈန္ ့ထဲ့လိုက္တာပါဘဲ။ ေနာက္ဆံုးပိတ္ တရုပ္နံနံ (သို ့) နံနံပင္ေလး ညွပ္ထဲ့ျပီး၊ မီးဖိုေပၚက အိုးခ်ကာ ငရုပ္ေကာင္းမႈန္ ့ေလးမဆိုသေလာက္ျဖဴးလိုက္ေတာ့ ဟင္းခ်ိဳ တခြက္ရျပီေပါ့ရွင္။ အသီးအရြက္မစံုလင္လို ့ ၁၂မ်ိဳးဟင္း ရည္လို ့ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ဒီအမည္ မေဖာ္ႏိုင္ဟင္းရည္ ကေလးကေတာ့ေတာ္ေတာ္ေသာက္လို ့ေကာင္းပါတယ္။ (၂) တခါတေ လ ေန ့တဓူ၀ စားေနရတဲ့ထမင္းပြဲကို မိမိအိမ္သားေတြစားခ်င္စဖြယ္နဲ ့ ဟင္းအမယ္မထပ္ေ အာင္ ျပင္ဆင္ေ ပးရတာ အင္မတန္ ဦးေႏွာက္ေျခာက္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသားေရာ/ အရြက္ပါ တခါတည္းစံုသြားေအာင္ အေျပာင္းအလဲတစ္ခုအေနနဲ ့ ရခိုင္ၾကက္ေသာက္ဆမ္း ဟင္းရည္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆီမဆိုသေလာက္ထဲမွာ မွ်င္ငပိနည္းနည္း/ဆား/နႏြင္းမႈန္ ့/ အရ သာမႈန္ ့တို ့ျဖင့္နယ္ထားတဲ့ ၾကက္သားတံုးေတြကို ဆီးသတ္လံုးျပီး၊ ေရနညး္နည္း နဲ ့ၾကက္ သားႏူးေအာင္တည္ပါတယ္။ အသားႏူးသြားရင္၊ ခပ္ေသးေသးတံုးထားတဲ့ မွ်စ္ခ်ဥ္၊ မုန္လာဥနီ၊ မႈိ၊ ေျပာင္းဖူးေလးေတြနဲ ့အတူ ေရလိုသေလာက္ကိုထဲ့ပါတယ္။ ျပီးရင္ ငရုတ္သီး စိမ္းပါးပါး လွီးထားတာေတြကိုထည္႕ျပီး၊ အိုးဆူလာရင္ မန္က်ည္းမွည့္ေဖ်ာ္ထဲ့ကာ၊ နံနံပင္အုပ္ျပီး မီးဖိုေ ပၚကခ်လိုက္တာပါဘဲ။ ဟင္းရည္ထဲမွာ ငရုပ္သီးစိမ္းပါျပီးသားမို ့ ကြ်န္မကေတာ့ ငရုပ္ေကာင္းမ ထဲ့ေ တာ့ပါဘူး အရမ္းပူစပ္တာကိုမၾကိဳက္လို ့ပါ။ ဒီ ေသာက္ဆမ္းဟင္းရည္ေလးကို ပူတုန္း ဟင္းရြက္ေတြမႏြမး္ခင္ ေသာက္သင့္ပါတယ္။ (၃) ဖြားဖြား မကြယ္လြန္ခင္က ပဲနီေလး ဟင္းခ်ိဳ မၾကာခဏခ်က္တာကုိ သတိယမိပါတယ္။ ၾကက္သြန္ျဖဴ/ဂ်င္း/နႏြင္းမႈန္ ့တို ့ကို ဆီသတ္ျပီး၊ ေရ ထဲ့ကာပြက္ပြက္ဆူလာ တဲ့အခါ၊ ပဲနီေလး/အာလူး/ ၾကက္သြန္နီတို ့ထဲ့၍ ပဲနီေလးျပဲလာတဲ့ ထိတည္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အရသာအတြက္ ဆား/ဟင္းခတ္ မႈန္ ့တို ့နဲ ့အတူ ပဲၾကာဇံနဲ ့ ကရေ၀းရြက္ထည့္ကာ၊ အေပၚက ၾကက္သြန္နီေၾကာ္ေလးေတြ ျဖဴးထာတာပါ။ ဖြားဖြားခဏခဏ ခ်က္ လြန္းလို ့ ကြ်န္မတို ့ညီမေတြ က အဖြားၾကီးဟင္းခ်ိဳ လို ့ ေခၚၾကပါတယ္။ အဖြားအလြမ္းေျပ ဒီဟင္းခ်ိဳေလးကို တခါတေလ ခ်က္စား ျဖစ္ပါတယ္။
မုန္လာဥနီေဖ်ာ္ရည္။
မုန္လာဥနီကို အခြံႏႊာပါးပါးလွီးျပီး၊ ေဖ်ာ္ရည္စက္ထဲၾကိတ္ထဲ့ကာ၊ ဖန္ခြက္ထဲမွာ ဥနီေ ဖ်ာ္ရည္ /ေသာက္ေရသန္ ့/သၾကားတို ့ သမေအာင္ေရာျပီး ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥနီနံ ့မၾကိဳက္တတ္ သူမ်ားက ဂ်င္း (သို ့မဟုတ္) ပူစီနံရြက္ေရာထဲ့ၾကိတ္ ေသာက္ႏိုင္ ပါတယ္။ ခ်ိဳခ်ိဳ/ခ်ဥ္ခ်ဥ္ေ လး ေသာက္ခ်င္ရင္ သံပုရာစိပ္ေလးညွစ္ထဲ့ေသာက္လိုက္ေပါ့။ အရသာ ပိုေကာင္းခ်င္ရင္ေတာ့ ပန္းသီး ကို ထဲ့ၾကိတ္ေသာက္လို ့ရပါတယ္။ ဒီေဖ်ာ္ရည္က ကိုယ္တြင္းအဂၤါအစိပ္အပိုင္းမ်ားနွင့္ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္ကို သန္ ့ရွင္းစင္ၾကယ္ေစလို့ နံက္အိပ္ယာထ/ညေနခင္းအ ဆာေျပ ေသာ က္ၾကည့္လိုက္ပါေနာ္။
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
WHFoods ၏ စစ္တမ္းမ်ားအရ၊ အာရွတိုက္တြင္္ မုန္လာဥနီအစားမ်ားေသာ ႏိုင္ငံတို ့မွာ တရုပ္/ဂ်ပန္/ကိုရီးယား ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ ကမၻာေပၚတြင္ မုန္လာဥနီအစားအမ်ားဆံုး လူမ်ိဳး တို ့ကေတာ့၊ အေမရိကန္ျဖစ္ျပီး၊ အေမရိကန္လူမ်ိဳးတစ္ဦးသည္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ မုန္လာဥနီ ၁၂ ေပါင္ခန္ ့ စားသံုးေလ့ရွိတာေၾကာင့္၊ မုန္လာဥနီဟာ အာလူးျပီးရင္ ကမၻာ့ဒု တိယေ ရပန္း အစားဆံုး ဟင္းသီးဟင္းရြက္ျဖစ္တယ္လို ့ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံေတြမွာ မုန္လာဥနီကို အသုပ္/အျပဳတ္/အေၾကာ္/အေလွာ္/အကင္/ စြပ္ျပဳတ္/ဆန္ျပဳတ္/ပူရီ/ထမင္းလိပ္/ကင္မ္ခီ်/ေတာ့ပိုကီ/မုန္လာဥနီ croquettes/စပါ(ဂ္)တီေခါက္ဆြဲ/ဂ်ပန္ cole salw စသည့္ ဟင္းလ်ာတို ့အျပင္၊ ကိတ္မုန္ ့/ကြတ္ကီးစ္/pie ကိတ္/ပူတင္း/ယို/ေရခဲ မုန္ ့/ေဖ်ာ္ရည္ စားဖြယ္စံုအျဖစ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးပံုေဖာ္ စားေနၾက ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္မတို ့ႏိုင္ငံမွာလည္း ၁၂-လ ရာသီစလံုး ရရွိႏိုင္တဲ့ မုန္လာဥနီကို က်န္းမားဖို ့ စားၾကပါစို ့လို ့ ….။
(ေဆာင္းပါးရွင္... ေပါက္ေပါက္...မွ်ေ၀သည္)
-
promise.pauk
(ရိုးသားမႈသည္တခါတရံ၌ရံႈးနိမ့္ေစတတ္၏။သို ့ေသာ္တစ္သက္လံုးကားလိပ္ျပာလံုေစေတာ့၏။)
WHFoods မွ လိေမၼာ္ေရာင္မုန္လာဥနီကို ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ၾကည့္ရာ၊ ဗီတာမင္ဘီဓာတ္ေပါင္းစု တို ့အျပင္၊ ဗီတာမင္ ေအ-စီ-အီး-ေက စသည့္ ဗီတာမင္ႏွင့္သတၱဳဓာတ္မ်ားသာမက၊ အမွ်င္ ဓာတ္ လည္း ေပါၾကြယ္၀လို ့ လူသားတို ့ေန ့စဥ္ပံုမွန္ အစားအေသာက္ မီႏူးစာရင္းအျဖစ္ စားသံုးသင့္တယ္လို ့ဆိုပါတယ္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီးရွိ ေဆးသုေတသီမ်ား၏ မွတ္တမ္းမ်ားအ ရ၊ မုန္လာဥနီ ဟာ အသားအေရကိုလွပေစျခင္း၊ သြားႏွင့္သြားဖံုးမ်ားကိုခိုင္ခန္ ့ေစျခင္း၊ အရြယ္တင္ႏုပ်ိဳေစျခင္း၊ အသည္းကိုက်န္းမာေစကာ ခႏၵာကိုယ္တြင္းအဆိပ္အေတာက္ေျ ပေစျခင္း၊ ျပင္ပ ကူးစက္ေရာဂါပိုးမႊားမ်ား အႏၱရာယ္မွကင္းေ၀းေစျခင္း၊ အူမၾကီးကင္ဆာ မျဖစ္ေစႏိုင္ျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္းမွကာကြယ္ေပးျခင္း၊ ေသြးသန္ ့ေစျခင္း စသည္ျဖင့္ ေကာင္း က်ိဳးျပဳ ပါတယ္တဲ့။ ႏွလံုးေရာဂါေ၀ဒနာ ရွင္မ်ား မုန္လာဥနီကိုမျဖစ္မေနစားေပးသင့္တယ္လို ့ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံရွိ ေဆးသုေတသီမ်ားက ဆိုပါတယ္။ မုန္လာဥနီကို အနဲဆံုးရက္သတၱ ၁-ပတ္လွ်င္ ၂ၾကိမ္စားေသာသူဟာ၊ မစားေသာသူထက္ မ်က္ေစ့အားပိုမိုေကာင္းေစျပီး၊ မ်က္ေစ့ေရတိမ္စြဲျခင္း၊ ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါျဖစ္ျခင္းတို ့မွ ၄၀%ထိ ေလ်ာ့က်ေစတယ္ လို ့ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ရွိ The University of California မွ အၾကံျပဳထားပါတယ္။
အစားအစာခ်စ္သူ “Food မဂၢဇင္း” ပရိတ္သတ္ၾကီးမ်ားကို အေရးၾကီးတဲ့အၾကံတစ္ခုေပးခ်င္တာ ကေတာ့ မုန္လာဥနီကို ဒီအတိုင္း အစိမ္းစားျခင္းထက္၊ အပူေပးခ်က္ျပဳတ္ျပီးစားမွသာ အထက္ ပါက်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို အျပည့္အ၀ရေစမွာျဖစ္ျပီး၊ အခ်ိဳဓာတ္အရသာလဲပိုထြက္ လာမွာပါ။ ေအာ္ဂဲနစ္ မုန္လာဥနီကိုသာေရြးခ်ယ္ဝယ္ယူႏို္င္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့ရွင္။
အေၾကာ္အေလွာ္ဟင္းလ်ာစံု။
(၁) မုန္လာဥနီကို ခပ္ပါးပါးရွည္ရွည္ကေလးေတြလွီးျဖတ္ကာ၊ ၾကက္ဥနဲ ့ေၾကာ္စားတဲ့အရ သာေ လးကေတာ့ ခ်ိဳခ်ိဳစိမ့္စိမ့္ေလးမို ့ ကေလးေတြအၾကိဳက္ လြယ္ကူျမန္ဆန္တဲ့ ဟင္းလ်ာတစ္ ခြက္ျဖစ္ပါတယ္။ (၂) မုန္လာဥနီကို သူ ့ခ်ည္းတစ္မ်ိဳးတည္း အစိ္မ္း ေၾကာ္ေၾကာ္စားျခင္းထက္၊ အျခားဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ေဂၚဖီထုပ္၊ ပန္းေဂၚဖီ၊ ေရႊပဲ၊ ဗိုစားပဲသီး၊ ပဲပိုးတီ၊ ေျပာင္း ဖူး ေပါက္စတို ့ျဖင့္ ေရာေႏွာစားျခင္းက အရသာပိုေပၚလြင္တာမို ့၊ ၾကက္သြန္ျဖဴေလးတျပား ရိုက္၊ မီးျပင္းျပင္းမွာ ဆီသတ္ကာ မုန္လာဥနီအပါအ၀င္ ဟင္းရြက္စံု၊ အရသာမႈန္ ့ႏွင့္ဆား အနည္းထဲ့၍ ေခတၱမွ်အဖံုးေလးအုပ္ျပီး၊ အိုးခ်ကာနီး ခရုဆီေလးထဲ့ကာ တရုပ္နံနံပင္ေလးအုပ္ လိုက္ တာပါဘဲ။ (၃) တခါတေလ ရာသီဥတုအေျပာင္းအလဲမွာ ဆီျပန္ဟင္းလ်ာမ်ား စား ခ်င္စိတ္မရွိ လို ့၊ မုန္လာဥနီ ႏွင့္ဟင္းရြက္စံုအစိမ္းေၾကာ္ထဲကို ၀က္သားျပဳတ္ေလးလွီးထဲ့ေၾကာ္ ကာ တရုပ္ငရုပ္ေကာင္းမႈန္ ့ျဖဴးျပီး၊ ထမင္းပူပူျဖင့္ စားရတာလည္း အေျပာင္းအလဲေလးမို ့ ထမင္း စားျမိန္လွပါတယ္။ (၄) ေခါက္ဆြဲေၾကာ္/ၾကာဇံေၾကာ္/ေကာ္ျပန္ ့ေၾကာ္/ေခါက္ဆြဲ ေပါင္း /ၾကာဇံေပါင္း/ထမင္းေပါင္း/ဆန္ျပဳတ္/ေကာ္ျပန္ ့စိမ္းတို ့မွာ မုန္လာဥနီကို အက်က္္ျမန္ေစရန္ ခပ္ပါးပါးေလးလွီးျပီးထဲ့ ေၾကာ္ၾကသလို၊ ကုန္းေဘာင္ၾကီးေၾကာ္/ခ်ိဳခ်ဥ္ေၾကာ္/ေတာက္ေတာက္ေ ၾကာ္တို ့မွာလည္း အေနေတာ္အတံုးကေလးေတြ လွီး ျဖတ္ထားတဲ့ မုန္လာဥနီပါမွသာ ဟင္းလ်ာ ရဲ ့ အေရာင္အေသြးစံုလင္လွပသလို၊ အရသာလဲ ပိုလာေစမွာပါ။ (၅) ကေလးသူ ငယ္ မ်ားႏွ င့္ သက္ၾကီးရြယ္ အိုေတြအတြက္ အာဟာရျပည့္သြားရည္စာအျဖစ္၊ ေန ့လည္ေ န ့ခင္းအဆာေျပ အာလူးေၾကာ္ လုပ္ေကြ်း ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အသြင္ဆန္းတဲ့ ဂ်ပန္အာ လူးေၾကာ္ လုပ္နည္းကေလးကိုျမည္းစမ္းၾကည့္ပါ။ ဒီနည္းက နဲနဲအလုပ္ရႈပ္ ေပမယ့္၊ မိသားစု ၀ိုင္းဖြဲ ့လုပ္ရင္ေတာ့ ေပ်ာ္စရာၾကီးပါ။ ေရွးဦးစြာ အာလူး၊ ၾကက္သြန္နီ၊ ဆား၊ မုန္လာဥနီ၊ င႐ုတ္ေ ကာင္း၊ ႏြားႏို႔၊ ဂ်ဳံမႈန္႔၊ ၾကက္ဥ၊ ေပါင္မုန္႔ေျခာက္၊ မန္က်ည္းႏွစ္၊ ခရမ္းခ်ဥ္ေဆာ့ရွလကာရည္၊ ဆား၊ သၾကား၊ အာလူးတို ့ကိုတျပိဳင္တည္း အက်က္ျပဳတ္ပါ။ ျပီးရင္ င႐ုတ္ေကာင္းမႈန္႔နဲ႔ ဆား အနည္းငယ္ထည့္ၿပီး ေစးပိုင္ေနေအာင္ေျခပါ။ ၾကက္သြန္နီနဲ႔ မုန္လာဥနီကို ႏုပ္ႏုပ္စဥ္းၿပီး ဆီပူပူ မွာ အႂကြပ္ေၾကာ္ျပီးရင္ ေစာေစာက အာလူးႏွစ္ေတြနဲ႔ေရာကာ၊ ႏြားႏို႔ထည့္ၿပီး သမေအာင္ေမႊ လိုက္ပါ။ ၿပီးရင္ အရြယ္ေတာ္ အလံုးေလးေတြလံုးၿပီး ဂ်ဳံမႈန္႔နဲ႔ကပ္ပါ။ ၾကက္ဥကို ေခါက္ထားၿပီး အာလူးလံုးေတြကို ၾကက္ဥထဲႏွစ္၊ ေပါင္မႈန္႔ေျခာက္ ကပ္၍ ဆီပူပူမွာေၾကာ္ျပီး စားလို ့ရပါျပီ။ အရသာ ခ်ိဳ/ခ်ဥ္/ဆိမ့္ တို ့ကို တျပိဳင္တည္းခံစားႏို္င္တဲ့ "မုန္လာဥနီကပ္အာလူးေၾကာ္" ေလးမို ့ ရံုးအားလပ္ရက္မွာ အခ်ိန္ေပးျပီး ေၾကာ္စားၾကည့္ၾကပါဦးရွင္။
မုန္လာဥနီသနပ္။
မုန္လာဥနီဟာ မ်က္ေစ့အားေကာင္းေစတာေၾကာင့့္၊ ေမြးရာပါမ်က္ေစ့အားနည္းတဲ့ကြ်န္မကို မုန္လာဥနီစားေစခ်င္လြန္းလို ့ ေမေမ ရွိစဥ္က အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္ေကြ်းခဲ့ပါတယ္။ မုန္လာဥနီေပါ တဲ့ရာသီဆိုရင္ ေမေမက ဥနီသနပ္လုပ္္ေလ့ရွိပါတယ္။ မုန္လာဥနီီကို ေရေႏြး နဲ ့ေဆးေၾကာျပီး၊ အတံုးေသးေသးတံုးကာ ဆားရည္နဲ႔ေဆးပါတယ္။ ေရစစ္ထားတဲ့ဥနီ၊ လွီးထားတဲ့ၾကက္ သြန္ျဖဴ ႏွင့္ အညွာေခြ် ထားတဲ့ ငရုပ္သီးစိမ္းတို ့ကို ရွာလကာရည္ထဲမွာျမဳပ္ေအာင္ထဲ့ျပီး နာရီ၀က္ေလာက္ စိမ္ရပါတယ္။ အခ်ဥ္ဓါတ္၀င္လာရင္ ဇကာနဲ ့ျပန္စစ္ျပီး ေနပူပူမွာ တေန ကုန္ေအာင္လွမ္းရပါတယ္။ ေနာက္ေန ့မွာ ဇီယာမႈန္ ့၊ ပဲနံ ့သာမႈန္ ့၊ နႏြင္းမႈန္ ့၊ သနပ္လုပ္တဲ့ မဆလာ မႈန္ ့၊ သၾကား၊ ႏွမ္းနက္တို ့ေရာနယ္ရပါတယ္။ အဲဒီဥနီအေရာေႏွာထဲကို ဆီသတ္ ထား တဲ့ဟင္းခတ္ငရုပ္သီးအေရာင္တင္မႈန္ ့ ပူပူ ကို ေလာင္းတဲ့ကာ သမေအာင္ေမႊထားတာပါ။ မဆလာနံ ့သင္းသင္းေလးနဲ ့ ခ်ိဳ/ခ်ဥ္/စပ္ရသာစံု မုန္လာဥနီသနပ္ကို တကြ်တ္ ကြ်တ္ျမည္ေ အာင္ ၀ါးစားရတာကလဲ နတ္သုဒါၵတမ်ိဳးပါ။ (အဲ…ငရုပ္သီးဆီသတ္တာ မထဲ့ရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ စတိုင္ လ္ cole slaw နဲ ့ ခပ္ဆင္ဆင္တူေနတာေပါ့) သနပ္ေတြ တစ္ရက္တည္းနဲ ့စားမကုန္ရင္ ၾကာၾကာခံေအာင္ ဖန္ပုလင္းထဲမွာ ေလလံုေအာင္ သိမ္းထားလို ့လဲရတယ္ေနာ္။
မုန္လာဥနီခ်ဥ္ဖတ္္။
ဒီနည္းကေတာ့ လြယ္လြယ္ေလးပါ။ ဖန္ပုလင္းၾကီးၾကီး တစ္လံုးထဲမွာ မုန္လာဥနီကိုေ လးစိပ္စိပ္ကာ ရွာလာကာရည္၊ သၾကား၊ ေရေႏြးတို ့စိမ္ထားျပီး၊ ဖန္ပုလင္းကို ေလလံုေ အာင္တညပိတ္၍၊ ေနာက္ေန ့မွာ လိုသေလာက္ ဇြန္းနဲ ့ခပ္ဆယ္ျပီးစားရံုပါဘဲ။ အစပ္ၾကိဳက္ တတ္ ရင္၊ အဲဒီခ်ဥ္ဖတ္ပုလင္းထဲမွာ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ငရုပ္သီးစိမ္းေတာင့္ေလးေတြေ ရာထဲ့စိမ္ျပီး စားႏိုင္ပါ တယ္။ ငရုပ္သီးစိမ္းအစပ္ရနံ ့မႊန္မႊန္ေလးက မုန္လာဥနီခ်ဥ္ဖတ္ထဲ ၀င္ေန တာေၾကာင့္ ခ်ဥ္/ စပ္အရသာေလးမို ့ ခံတြင္းရွင္းေစ ပါတယ္။ အဲဒီခ်ဥ္ဖတ္ကို အရည္ညွစ္ျပီး၊ အေပၚကၾကက္သြန္ျဖဴေၾကာ္ နဲ ့ႏွမ္းျဖဴးျပီး “ဥနီပိုးတီ” သုပ္လုပ္စားေတာ့လည္း အရသာ ရွိတာပါဘဲ။
အသုပ္ဟင္းလ်ာစံု။
ဟင္းလ်ာ၏အစိုဓာတ္ကိုထိန္းေပးရန္၊ ေရာင္စံုျခယ္လွပရန္၊ ဥနီရဲ ့သဘာ၀အခ်ိဳဓာတ္က အသုပ္ ရဲ ့အရသာကိုအားျဖည့္ေစရန္ စသည္တို ့အတြက္ ယိုးဒယားသေဘၤာသီးေထာင္း၊ မာလာဟင္း၊ သခြားသီးသုပ္၊ မုန္ညင္းခ်ဥ္သုပ္၊ ပဲၾကာဇံသုပ္၊ ထမင္းသုပ္၊ ငါးခူမြေၾကာ္သုပ္၊ စတဲ့ အသုပ္ဟင္းလ်ာတို ့မွာ မုန္လာဥနီကို ျခစ္ထဲ့ျပီးေတာ့သုပ္ၾကတာပါ။ အသားနဲ ့ပင္လယ္ စာသုပ္ေ တြမွာလဲ ၾကိဳက္တတ္ရင္ထဲ့သုပ္ေလ့ ရွိၾကတာပါဘဲ။ အသုပ္ဟင္းလ်ားမ်ားမွာ ဆီ နဲနဲသာပါျခင္း၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္သစ္သီးေတြက အမွွ်င္ ဓာတ္ရရွိျခင္း၊ အစာစားခ်င္စိတ္ကို အာသာေျပေစျပီး ကုိယ္အေလးခ်ိန္မတိုးပြားေစျခင္းတို ့ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးနဲ ့ညီညြတ္ လို ့ ကမၻာ ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ က်န္းမာေရးအျမင္ရွိသူတိုင္း အသုပ္ကိုဟင္းလ်ာ (သို ့မဟုတ္) အဆာေျပသြားရည္စာအျဖစ္ ေန ့စဥ္ သံုး အစားအစာမီႏူးဆြဲကာစားသံုးလွ်က္ရွိၾကပါတယ္။ ထမင္း၀ိုင္းမွာ ခ်ဥ္/ငန္/စပ္ အသုပ္တစ္ခုခုပါရင္ ထမင္းပြဲစိုျပည္္ေစျပီး၊ ခံတြင္းလည္း လိုက္ေစ တာ မို ့၊ ကြ်န္မတို ့ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား အသုပ္ကိုအရံဟင္းလ်ာအျဖစ္ စားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ လူအခ်ိဳ ့က ဥနီရဲ ့ အနံ ့ကိုမခံႏိုင္လို ့၊ ၄င္းကို အပူေပးခ်က္ျပဳတ္စားေပမယ့္၊ အသုပ္သုပ္စားေ လ့ေတာ့မရွိၾကပါဘူး။ ဒီ့အတြက္မပူပါနဲ ့။ မုန္လာဥနီ ကိုျခစ္ျပီး ဆားရည္မွာခဏ စိမ္ပြတ္ေ ဆးေပးလိုက္ရင္ အနံ ့ေပ်ာက္ေစပါတယ္။ ျပီးရင္ ၾကက္သြန္ျဖဴ/နီ၊ နႏြင္း အနည္းငယ္ ထည့္ ဆီသတ္၊ ေျမပဲေလွာ္ကိုအခြံဖယ္ေထာင္းျပီး၊ အဲဒါေတြအားလံုးကို မုန္လာဥျခစ္ထဲေရာ ထည့္ပါမယ္။ အရသာမႈန္ ့၊ ပုစြန္ေျခာက္ မႈန္ ့၊ ငံျပာရည္ ႏွင့္ ဆားအနဲငယ္၊ သံပုရာသီး ညွစ္ ထည့္ျပီး၊ ငရုပ္သီးစိမ္းပါးပါးလွီး၊ နံနံပင္ကိုလွီး၍အေပၚက ျဖဴးလိုက္ျပီး ေနာက္ မွာေတာ့၊ အနံ ့ အရသာနဲ ့ျပည့္စံုတဲ့ မုန္လာဥနီသုပ္ျဖစ္ျပီေပါ့။ အစပ္ၾကိဳက္သူမ်ား၊ ၾကက္သြန္ျဖဴေလးကိုက္၀ါး ၍၊ ငရုပ္သီးေလွာ္ မႈန္ ့ပါ ထဲ့စားႏိုင္ပါတယ္။
ဟင္းခ်ိဳ/စြပ္ျပဳတ္
(၁) ဟင္းခ်ိဳ/စြပ္ျပဳတ္/ခ်ဥ္ဟင္း/ကုလားဟင္း တို ့မွာ ဘယ္ဟင္းသီးဟင္းရြက္သာ ထဲ့ရမယ္.. ဘယ္ဟာကိုေတာ့မထဲ့ရဘူးလို ့ ပစ္ညက္္မထားတဲ့အတြက္၊ အလ်ဥ္းသင့္သလို မုန္လာဥနီကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္မတို ့အိမ္မွာ ထမင္းစားခါနီး အရည္ေသာက္ ဟင္းရည္ အထူး တလည္မစီမံျဖစ္ပါက၊ ေရခဲေသတၱာထဲမသံုးျဖစ္လို ့က်န္ေနေသးတဲ့ ဥနီ၊ ရံုးပတီ၊ မုန္ညင္း၊ ပဲပင္ေပါက္ တို ့ျဖင့္ ဟင္းခ်ိဳတစ္ခြက္ဖန္တီးလိုက္ရပါတယ္။ ပထမဆံုး အိုးထဲလိုသေ လာက္ေရထည့္ကာ အရင္ဆူခိုင္းလိုက္ျပီး၊ ေစာေစာကဟင္းရြက္ ေတြ ကို ေဆးေၾကာလွီးခြ်တ္ ကာ အိုးထဲပစ္ထည့္။ အိုးဆူလာေတာ့ ၾကက္ဥ ၁လံုးေဖါက္ေရာေမႊျပီး၊ ေရေဖ်ာ္ ထား တဲ့ေ ကာ္မႈန္ ့၊ ဆား၊ အရသာမႈန္ ့ထဲ့လိုက္တာပါဘဲ။ ေနာက္ဆံုးပိတ္ တရုပ္နံနံ (သို ့) နံနံပင္ေလး ညွပ္ထဲ့ျပီး၊ မီးဖိုေပၚက အိုးခ်ကာ ငရုပ္ေကာင္းမႈန္ ့ေလးမဆိုသေလာက္ျဖဴးလိုက္ေတာ့ ဟင္းခ်ိဳ တခြက္ရျပီေပါ့ရွင္။ အသီးအရြက္မစံုလင္လို ့ ၁၂မ်ိဳးဟင္း ရည္လို ့ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ဒီအမည္ မေဖာ္ႏိုင္ဟင္းရည္ ကေလးကေတာ့ေတာ္ေတာ္ေသာက္လို ့ေကာင္းပါတယ္။ (၂) တခါတေ လ ေန ့တဓူ၀ စားေနရတဲ့ထမင္းပြဲကို မိမိအိမ္သားေတြစားခ်င္စဖြယ္နဲ ့ ဟင္းအမယ္မထပ္ေ အာင္ ျပင္ဆင္ေ ပးရတာ အင္မတန္ ဦးေႏွာက္ေျခာက္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသားေရာ/ အရြက္ပါ တခါတည္းစံုသြားေအာင္ အေျပာင္းအလဲတစ္ခုအေနနဲ ့ ရခိုင္ၾကက္ေသာက္ဆမ္း ဟင္းရည္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆီမဆိုသေလာက္ထဲမွာ မွ်င္ငပိနည္းနည္း/ဆား/နႏြင္းမႈန္ ့/ အရ သာမႈန္ ့တို ့ျဖင့္နယ္ထားတဲ့ ၾကက္သားတံုးေတြကို ဆီးသတ္လံုးျပီး၊ ေရနညး္နည္း နဲ ့ၾကက္ သားႏူးေအာင္တည္ပါတယ္။ အသားႏူးသြားရင္၊ ခပ္ေသးေသးတံုးထားတဲ့ မွ်စ္ခ်ဥ္၊ မုန္လာဥနီ၊ မႈိ၊ ေျပာင္းဖူးေလးေတြနဲ ့အတူ ေရလိုသေလာက္ကိုထဲ့ပါတယ္။ ျပီးရင္ ငရုတ္သီး စိမ္းပါးပါး လွီးထားတာေတြကိုထည္႕ျပီး၊ အိုးဆူလာရင္ မန္က်ည္းမွည့္ေဖ်ာ္ထဲ့ကာ၊ နံနံပင္အုပ္ျပီး မီးဖိုေ ပၚကခ်လိုက္တာပါဘဲ။ ဟင္းရည္ထဲမွာ ငရုပ္သီးစိမ္းပါျပီးသားမို ့ ကြ်န္မကေတာ့ ငရုပ္ေကာင္းမ ထဲ့ေ တာ့ပါဘူး အရမ္းပူစပ္တာကိုမၾကိဳက္လို ့ပါ။ ဒီ ေသာက္ဆမ္းဟင္းရည္ေလးကို ပူတုန္း ဟင္းရြက္ေတြမႏြမး္ခင္ ေသာက္သင့္ပါတယ္။ (၃) ဖြားဖြား မကြယ္လြန္ခင္က ပဲနီေလး ဟင္းခ်ိဳ မၾကာခဏခ်က္တာကုိ သတိယမိပါတယ္။ ၾကက္သြန္ျဖဴ/ဂ်င္း/နႏြင္းမႈန္ ့တို ့ကို ဆီသတ္ျပီး၊ ေရ ထဲ့ကာပြက္ပြက္ဆူလာ တဲ့အခါ၊ ပဲနီေလး/အာလူး/ ၾကက္သြန္နီတို ့ထဲ့၍ ပဲနီေလးျပဲလာတဲ့ ထိတည္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အရသာအတြက္ ဆား/ဟင္းခတ္ မႈန္ ့တို ့နဲ ့အတူ ပဲၾကာဇံနဲ ့ ကရေ၀းရြက္ထည့္ကာ၊ အေပၚက ၾကက္သြန္နီေၾကာ္ေလးေတြ ျဖဴးထာတာပါ။ ဖြားဖြားခဏခဏ ခ်က္ လြန္းလို ့ ကြ်န္မတို ့ညီမေတြ က အဖြားၾကီးဟင္းခ်ိဳ လို ့ ေခၚၾကပါတယ္။ အဖြားအလြမ္းေျပ ဒီဟင္းခ်ိဳေလးကို တခါတေလ ခ်က္စား ျဖစ္ပါတယ္။
မုန္လာဥနီေဖ်ာ္ရည္။
မုန္လာဥနီကို အခြံႏႊာပါးပါးလွီးျပီး၊ ေဖ်ာ္ရည္စက္ထဲၾကိတ္ထဲ့ကာ၊ ဖန္ခြက္ထဲမွာ ဥနီေ ဖ်ာ္ရည္ /ေသာက္ေရသန္ ့/သၾကားတို ့ သမေအာင္ေရာျပီး ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥနီနံ ့မၾကိဳက္တတ္ သူမ်ားက ဂ်င္း (သို ့မဟုတ္) ပူစီနံရြက္ေရာထဲ့ၾကိတ္ ေသာက္ႏိုင္ ပါတယ္။ ခ်ိဳခ်ိဳ/ခ်ဥ္ခ်ဥ္ေ လး ေသာက္ခ်င္ရင္ သံပုရာစိပ္ေလးညွစ္ထဲ့ေသာက္လိုက္ေပါ့။ အရသာ ပိုေကာင္းခ်င္ရင္ေတာ့ ပန္းသီး ကို ထဲ့ၾကိတ္ေသာက္လို ့ရပါတယ္။ ဒီေဖ်ာ္ရည္က ကိုယ္တြင္းအဂၤါအစိပ္အပိုင္းမ်ားနွင့္ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္ကို သန္ ့ရွင္းစင္ၾကယ္ေစလို့ နံက္အိပ္ယာထ/ညေနခင္းအ ဆာေျပ ေသာ က္ၾကည့္လိုက္ပါေနာ္။
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
WHFoods ၏ စစ္တမ္းမ်ားအရ၊ အာရွတိုက္တြင္္ မုန္လာဥနီအစားမ်ားေသာ ႏိုင္ငံတို ့မွာ တရုပ္/ဂ်ပန္/ကိုရီးယား ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ ကမၻာေပၚတြင္ မုန္လာဥနီအစားအမ်ားဆံုး လူမ်ိဳး တို ့ကေတာ့၊ အေမရိကန္ျဖစ္ျပီး၊ အေမရိကန္လူမ်ိဳးတစ္ဦးသည္ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ မုန္လာဥနီ ၁၂ ေပါင္ခန္ ့ စားသံုးေလ့ရွိတာေၾကာင့္၊ မုန္လာဥနီဟာ အာလူးျပီးရင္ ကမၻာ့ဒု တိယေ ရပန္း အစားဆံုး ဟင္းသီးဟင္းရြက္ျဖစ္တယ္လို ့ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံေတြမွာ မုန္လာဥနီကို အသုပ္/အျပဳတ္/အေၾကာ္/အေလွာ္/အကင္/ စြပ္ျပဳတ္/ဆန္ျပဳတ္/ပူရီ/ထမင္းလိပ္/ကင္မ္ခီ်/ေတာ့ပိုကီ/မုန္လာဥနီ croquettes/စပါ(ဂ္)တီေခါက္ဆြဲ/ဂ်ပန္ cole salw စသည့္ ဟင္းလ်ာတို ့အျပင္၊ ကိတ္မုန္ ့/ကြတ္ကီးစ္/pie ကိတ္/ပူတင္း/ယို/ေရခဲ မုန္ ့/ေဖ်ာ္ရည္ စားဖြယ္စံုအျဖစ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးပံုေဖာ္ စားေနၾက ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္မတို ့ႏိုင္ငံမွာလည္း ၁၂-လ ရာသီစလံုး ရရွိႏိုင္တဲ့ မုန္လာဥနီကို က်န္းမားဖို ့ စားၾကပါစို ့လို ့ ….။
(ေဆာင္းပါးရွင္... ေပါက္ေပါက္...မွ်ေ၀သည္)
-
promise.pauk
(ရိုးသားမႈသည္တခါတရံ၌ရံႈးနိမ့္ေစတတ္၏။သို ့ေသာ္တစ္သက္လံုးကားလိပ္ျပာလံုေစေတာ့၏။)
