*** ခႏၶာကို္ယ္တြင္း အပူျငိမ္းေစမယ့္ အေအးစာေလးမ်ား ***

လူသားတစ္ေယာက္အတြက္ ကိုယ္တြင္းအပူခ်ိန္ဟာ ပ်မ္းမွ် ၉၈.၆ ဒီဂရီျဖစ္ျပီး၊ ရာသီဥတုေပၚမူ တည္၍ ၄င္းပမာဏထက္ အပူခ်ိန္ အတက္/အက် အနည္းငယ္ေျပာင္းလဲတတ္ပါတယ္။ ကိုယ္ တြင္း အပူမ်ားတာကို ေဆးပညာေလာကမွာ “heat stress” လို ့ေခၚၾကျပီး၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္းအပူ ခ်ိန္ က သူ ့အလိုလိုေအးသြားမ်ိဳးမရွိတတ္ပါဘူး။ လိုအပ္တာထက္ အပူခ်ိန္မ်ားေနတဲ့အခါ၊ ပိန္ခ်ံဳး လာျခင္း၊ ၾကြက္တက္ျခင္း၊ လွွ်ာ-ႏႈတ္ခမ္း ေတြသာမက အရည္ျပားေပၚမွာ အဖုအပိမ့္ေတြထြက္ လာျခင္း၊ ၀က္ျခံထြက္ျခင္း၊ ေခါင္းမူးေ၀ျခင္း၊ ပ်ိဳ ့အန္ျခင္းတို ့အျပင္ ခႏၶာကိုယ္တြင္း ကလီစာေတြ ကိုပါ ပ်က္စီးေစနိုင္ပါတယ္။

ေရခဲေရမ်ား၊ ေရေႏြး-စြပ္ျပဳတ္ စတဲ့အရည္ပူပူမ်ား၊ ေနပူပူထဲအခ်ိန္အၾကာၾကီးသြားလာျခင္း၊ ငရုပ္သီး-ဂ်င္း-မွွ်စ္ခ်ဥ္-ငရုပ္ေကာင္း-ပတဲေကာ စတဲ့ ပူပူေလာင္ေလာင္အစပ္ေတြ စားျခင္း၊ ေရေ သာက္နည္းျခင္းတို ့က ကိုယ္တြင္းအပူရွိန္ ျမင့္တက္လာေစလို ့ (အထူး)ေရွာင္က်ဥ္ေပးရမယ့္ အစားအေသာက္ေ တြျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၵာကိုယ္တြင္း အပူျငိမ္းေအးေစဖို ့အတြက္၊ အဓိက ေဆး က ေတာ့ ေရ၀၀ေသာက္၍ တစ္ေန ့ကို ေရ ၂-ၾကိမ္ ခ်ိဳးေပးျခင္းပါဘဲ။ (မိုးရာသီမွလြဲ၍ ခ်မ္းေအး တဲ့ ေဆာင္းရာသီနဲ ့ ေႏြပူပူတို ့မွာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အပူဓာတ္မ်ားသူေတြအေနျဖင့္ ယခင္က ထက္ ေရပိုေသာက္ရင္း၊ ေန ့စဥ္စားသမွ် အစားအစာေတြထဲမွာ ေရဓာတ္ၾကြယ္၀တဲ့ အေအးစာေ လးေတြကို ျဖည့္စြက္စာအျဖစ္ စားသံုးသင့္ပါတယ္)

(ဖရဲသီး) လူ ့ခႏၶာကိုယ္ရဲ ့ ၃-ပံု ၂-ပံုကို အရည္ဓာတ္နဲ ့ဖြဲ ့စည္းတည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ ဖရဲ သီးထဲမွာ ေရဓာတ္ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေက်ာ္ ပါရွိတာေၾကာင့္ အပူျငိမ္းေအးေစတဲ့ အေကာင္းဆံုး သီးႏွံျဖစ္ပါတယ္။

(သခြားသီး) သခြားသီးေလးေတြမွာ ေရဓာတ္ၾကြယ္၀စြာပါရွိလို ့၊ ခႏၶာကုိယ္ကို ထိထိေရာက္ေ ရာက္ ေအးျမေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တန္ဖိုးနည္း သခြားသီးေလးေတြကို ေန ့စဥ္ စားေပးသင့္ ပါတယ္။

(ပူစီနံရြက္) ပူစီနံရြက္ဟာ ခႏၶာကိုယ္တြင္းကို ေအးျမေစတာေၾကာင့္ ျမန္မာ၊ အိႏိၵယ၊ ဗီယက္နမ္၊ မကာအို စတဲ့ အာရွတိုက္ တခြင္ရွိ ေရွးတိုင္းရင္းေဆးဆရာၾကီးမ်ားက ပူစီနံပင္မ်ားကို အပူျငိမ္း ေဆးအျဖစ္ ေဆး၀ါးေဖာ္စပ္ လာခဲ့ၾကပါတယ္။

(မုန္လာဥအျဖဴ) အျဖဴေရာင္ မုန္လာဥေလးေတြမွာ ဗီတာမင္စီပါရွိတဲ့အျပင္၊ ကိုယ္တြင္းအပူရွိန္ကို တိုက္ထုတ္ေပးနိုင္တဲ့ ဓာတ္ တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္းေတြ အလံုအေလာက္ပါရွိေနပါတယ္။

 ဒါေၾကာင့္ “heat stress” ကို တိုက္ထုတ္ေပးနိုင္တဲ့ မုန္လာဥအျဖဴ ေတြကို စားျဖစ္ေအာင္စားေပးပါ။

(ႏွမ္း) ႏွမ္းေစ့ေလးေတြက အပူျငိမ္းေအးေစတဲ့ အိမ္တြင္းေဆး၀ါးတစ္မ်ိဳး ျဖစ္တာေ ၾကာင့္ ႏွမ္း စား ရင္း ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။ (ႏွမ္းပ်စ္၊ ႏွမ္းယို ေလးေတြကလည္း အပူျငိမ္းေအးေစေအာင္ အေထာက္အပံ့ေပးပါတယ္)

(စမံုစပါး) စမံုစပါးအေစ့ေလးေတြကို ေသာက္ေရခြက္ထဲ တညအိပ္စိမ္ထားျပီး၊ နံက္အိပ္ယာ ထတဲ့အခါ ေရေသာက္ရင္း အဖတ္ေတြပါ ကုန္ေအာင္၀ါးစားေပးပါ။ 

တေန ့တာလံုး အပူျငိမ္းေ အးေ စနိုင္တဲ့အျပင္ ခံတြင္းရနဲ ့ကိုပါ ရွင္းသန္ ့ေစပါတယ္။

(အုနး္စိမ္းေရ) အုန္းသီးစိမ္းႏုႏုမွရတဲ့ အုန္ုးစိမ္းရည္ဟာလည္း ခႏၶာကိုယ္တြင္းအပူျငိမ္းေ စတဲ့ ေဆးေကာင္းတလက္ ျဖစ္တာမို ့၊ ကိုယ္တြင္းအပူူဓာတ္မ်ားသူေတြနဲ ့ကိုယ္၀န္ေ ဆာင္မိခင္ေ လာင္းမ်ား မွီ၀ဲသင့္ပါတယ္။ ေရဓာတ္ခမ္းေျခာက္ျခင္းမွလည္း ကာ ကြယ္ေပးပါတယ္။

(သလဲသီး) သလဲသီးနဲ ့သလဲသီးေဖ်ာ္ရည္ေတြက ခႏၶာကိုယ္ကိုေအးျမျပီး၊ ကိုယ္တြင္းအပူေတြကို သူ ့အလိုလိုစုပ္ယူပစ္တာ မို ့ေန ့စဥ္စားသံုးသင့္တဲ့ သီးႏွံတစ္ခုပါဘဲ။

(ဘိန္းေစ့) ဥပမာ ဘိန္းမုန္ ့၊ ဆႏြင္းမကင္း စတဲ့ သေရစာမုန္ ့ေတြမွာအသံုးျပဳေလ့ရွိတဲ့ ဘိန္းေစ့ေ လးေတြကလည္း ကိုယ္ပူရွိန္ကို ပံုမွန္ျဖစ္ေအာင္ အေထာက္အပံ့ေပးပါတယ္။

 ညအိပ္ယာ၀င္ခါနီး ဘိန္းေစ့ လက္တဆုပ္စာ၀ါးစားျပီး ေရေသာက္အိပ္တဲ့အခါ ႏွိပ္ျခိဳက္စြာ အိပ္ေမာက်ေစတဲ့ အျပင္ ေနာက္တေန ့တာလံုး အပူျငိမ္းေအးေစပါတယ္။

(ပဲနံ ့သာပင္အေစ့) ေရွးေရွးကစလို ့ယေန ့ထိတိုင္ အိႏိၵယနိုင္ငံမွာ အပူျငိမ္းေဆးတိုင္းရင္းကု ထံုးျဖင့္ ပဲနံ ့သာပင္ အေစ့ေတြကို အသံုးျပဳလွ်က္ရွိပါတယ္။

(ပဲနံ ့သာပင္အေစ့ေလးေတြကို အိႏိၵယပရေဆးဆိုင္ေတြမွာ ၀ယ္ယူရရွိနိုင္ပါတယ္)

(ႏြားနို ့) ကိုယ္တြင္းအပူျငိမ္းလိုသူမ်ား က်ိဳခ်က္ျပီးႏြားႏို ့ကို အေအးခံ၍ နံက္တိုင္းေသာက္ေပးပါ။ (သုိ ့မဟုတ္) ႏြားနို ့ကို ပ်ားရည္ အနည္းငယ္ခတ္၍ ေသာက္နိုင္ပါတယ္။ 

(ေရခဲျဖင့္ အေအးခံ ထား တဲ့ ႏို ့ေအးမ်ိဳးကို မဆိုလိုပါ)

(သံပုရာသီး) နံက္အိပ္ယာထ သံပုရာရည္တစ္ခြက္ ေသာက္ျခင္းကလည္း ကိုယ္တြင္းအပူျငိမ္းေ အးေစရံုမွွ်မက၊ ေနရထိုင္ရတာ ေပါ့ပါးလန္းဆန္းလာျပီး တေနကုန္ သက္လံုေကာင္းေစပါတယ္။


(ေဆာင္းပါးရွင္… ေပါက္ေပါက္… မွ်ေ၀သည္)
--
promise.pauk
(ရိုးသားမႈသည္တခါတရံ၌ရံႈးနိမ့္ေစတတ္၏။သို ့ေသာ္တစ္သက္လံုးကားလိပ္ျပာလံုေစေတာ့၏။)
၏။)

Posted in: အစာႏွင္႔က်န္းမာျခင္း