အရည္အေသြး
ေကာင္းမြန္လတ္ဆတ္ေသာ သရက္သီး၏ အနံ ့အရသာႏွင့္ ေမႊးရနံ ့ တို ့ ကို
မည္သည့္သစ္သီးမွ် လိုက္မမွီႏိုင္ေသာ ေၾကာင့္ "အသီးမွာသရက္၊ အရြက္ မွာ
လက္ဖက္၊ အ သား မွာ၀က္" ဟူ ေျပာစမွတ္ျပဳၾက၏။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္လည္း " အ သီး
မွာဘုရင္ " ဟု သမုတ္ၾ ကသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ သရက္သီးမ်ိဳးစိတ္ေပါင္း
ေထာင္ႏွင့္ ခ်ီရိွျပီး၊ ျမန္မာျပည္တြင္ေ တာ့ စိမ္း စားသီး၊ မခ်စ္စု၊ မႏၱေလး
ရင္ကြဲ၊ စိန္္တစ္လံုး၊ ျမေ က်ာက္၊ ေရႊဟသၤာ၊ ျဗဳတ္သီး၊ စိုင္သီး၊ ပန္း
သရက္၊ သံုးလံုးတစ္ေတာင္.. စသည္ျဖင့္ သရက္သီးမ်ိဳးမ်ားကို ေနရာေဒသအ လိုက္
ေဖာေ ဖာသီသီ ေတြ ့ရွိရသည္။
ေႏြဦးရာသီႏွင့္ မိုးလယ္ကာလမ်ားတြင္ ေပါေပါမ်ားမ်ားရရွိႏိုင္ေသာ သရက္သီး မွည့္ မ်ားကို သြားရည္စာသစ္သီးအျဖစ္စားေလ့ရွိသလို၊ သရက္ျပင္ယို၊ ေဖ်ာ္ရည္၊ Jam၊ ေရ ခဲမုန္ ့၊ သၾကား လံုး၊ ေက်ာက္ေက်ာ၊ jelly ၊ shake ၊ ပူတင္းအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ၀မ္းျ ပင္း(မစိမ္း လြန္း/မမွည့္ လြန္း) သရက္သီးမ်ားကို ႏြယ္ခ်ဳိ/ ငရုတ္သီးမႈန္႕/ဆားအနည္း တို ့ျဖင့္ ျဖဴး၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သရက္သီးသုပ္၊ သရက္ ခ်ဥ္သုပ္၊ ဆားရည္စိမ္၊ သနပ္(ကုလားနယ္) အျဖစ္ထမင္းျမိန္လွသည္။
အခ်ဳိဓါတ္၊ အခ်ဥ္ဓါတ္ကို တျပိဳင္တည္းေပးစြမ္းႏိုင္သည့့္ သရက္သီးသည္ အရသာရွိရံု သာမက၊ လူသားတို ့ က်န္းမာေရးကို မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳေပးေသာ ပ႐ိုတင္း၊ ကာဗိုဟိုက္ျဒိတ္၊ အ ဆီ၊ ဗီတာမင္ေအ၊ ဗီတာမင္စီ၊ ပိုတက္စီယမ္၊ ကယ္လ္စီယမ္၊ မဂၢနိစ္၊ ဆီလီနီယမ္၊ အိုင္း ယြန္း၊ ဆိုဒီယမ္ႏွင့္ ေဖာ့ဖရပ္စ္ စသည့္အာဟာရဓာတ္မ်ား အျပင္ အလြယ္တကူေခ်ဖ်က္ႏိုင္ သည့္ အမွ်င္ဓာတ္ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပါဝင္သည္။ သရက္ သီး၏ အသားသာမက၊ အရြက္ႏွင့္ အေစ့ တိ္ု ့လဲ ေဆးဘက္၀င္သည္။ ေဆးသိပၸံ ပညာရွင္ မ်ား၏ အဆိုအရ၊ ေမ်ာက္မ်ားသည္ သရက္သီး အေစ့ကိုပါစားသံုးေလ့ ရွိေသာေၾကာင့္ ခြန္အားမ်ား တိုးပြားကာ အပင္အျမင့္ခုန္ႏိုင္သည္ဟု ဆို၏။
(၁) Institute of Food Research မွ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ၊ သရက္သီးထဲတြင္ ဓါတ္ တိုး ဆန္ ့က်င္ပစၥည္းမ်ားအျပင္၊ quercetin, isoquercitrin, astragalin, fisetin, gallic acid ႏွင့္ methylgallat ဟုေခၚေသာ enzymes ဓါတ္ေပါင္းစုတို ့ အလံုေလာက္ ပါ ရွိ ေသာေၾကာင့္ အူမႀ ကီး ကင္ဆာ၊ ရင္သားကင္ဆာ ႏွင့္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ တို ့မျဖစ္ေ ပၚလာေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏို င္ေၾကာင့္ႏွင့္ အသီးထဲရွိ Pectin ဓါတ္သည္ အမ်ိဳးသား မ်ား သုက္ရည္ဂလင္း(ဆီးက်ိတ္)ကင္ ဆာ မျဖစ္ လာေ အာင္ တားဆီးေပးေၾကာင္းေ ဖာ္ျပထားျပီး၊ ထို အဆိုကို The European Prospective Investigation of Cancer အဖြဲ ့အစည္း မွလည္း အတည္ျပဳေထာက္ခံထားသည္။
(၂) ေပ်ာ္၀င္လြယ္ေသာအမွ်င္ဓာတ္၊ ပက္တင္နဲ႔ ဗီတာမင္စီတို႔ မ်ားစြာ ပါဝင္ေသာေၾ ကာင့္ ေသြး အတြင္း မေကာင္းသည့့္ ကိုလက္စ ထေရာအဆင့္ကို ေလ်ာ့က်ေစသည္။
(၃) ခပ္ပါးပါးလွီးထားေသာ သရက္သီးတစ္ခြက္စာပမာဏတြင္၊ လူတစ္ဦးစီမွာတစ္ေန႔ တာ လို အပ္ေသာ ဗီတာမင္ေအ၏ ၂၅% ခန္႔ ပါ၀င္၏။ ထို ့ျပင္ flavonoids, Beta- carotene, alpha-carotene, ႏွင့္ beta-cryptoxanthin တို ့ လဲ ပါရွိေသာေၾကာင့္ မ်က္စိ အျမင္အာ႐ံုကို တိုး တက္ေကာင္းမြန္ေစၿပီး၊ မ်က္စိေျခာက္ေသြ႕ျခင္းႏွ င္ ့ၾကက္ မ်က္သင့္ေရာဂါ၊ မ်က္စိယား ယံျခင္း၊ ေရာင္ကိုင္းျခင္း ႏွင့္ မ်က္ၾကည္လႊာေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး တို ့ကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္သည္္။
(၄) မန္က်ည္းသီးထဲတြင္ေတြ ့ရေသာ tartaric acid၊ သစ္ေတာ္သီးထဲတြင္ေတြ ့ရေသာ malic acid၊ သံပုရာသီးႏွင့္ ေရွာက္သီးထဲ တြင္ေတြ ့ရေသာ citric acid တို ့အားလံုး သရက္သီးထဲ တြင္ မွ်ေျခပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္၏ အယ္လ္ကာလီဓာတ္ကို မွ် တ ေစသည္။
(၅) သရက္သီးထဲတြင္ glycemic ပါ၀င္မႈ ၄၁ မွ ၆၀ ရွိျပီး၊ ဆီးထဲရွိသၾကားပမာဏကို မွ်တေစ သျဖင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္မ်ား အသင့္ အတင့္စားသံုးေပးသင့္သည္။ ထို ့ျပင္ ညအိပ္ယာ မ၀င္ခင္ ေရေႏြးဆူဆူတြင္ သရက္ရြက္ ၁၀ (သို ့မဟုတ္) ၁၅-ရြက္ ထဲ့၍ အဖံုးဖံုး ထားျပီး၊ နံက္ေရာက္ေသာအခါ အရည္စစ္ေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ကို သက္သာလာေ စႏိုင္သည္။
(၆) ဗီတာမင္အီးဓါတ္ အေျမာက္အမ်ားပါ၀င္သည့္ အတြက္ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ရိွ ေဟာ္ မုန္း ထုတ္ လုပ္မႈ စံနစ္ကို ေကာင္းမြန္စြာ အ ေထာက္အကူေပး၍ ကာမအားကိုတိုး ပြားေ စကာ၊ သက္လံုေ ကာင္းျပီး လန္းဆန္းေပါ့ပါး တက္ၾကြေစသည္။
(၇) သေဘၤာသီးကဲ့သို ေခ်ဖ်က္လြယ္ေသာ အမွ်င္ဓာတ္အေျမာက္အမ်ားပါရွိသျဖင့္ အစာေၾက ညက္ေစၿပီး၊ ဝမ္းမွန္ေစသည္။ ထို ့ျပင္ အစာအိမ္ ႏွင့္ အူမ်ားကို သန္ ့စင္ေစ ရံုသာမက၊ အသည္း ကိုလဲ ေကာင္းက်ိဳးျပဳသည္။
(၈) ဆီးရႊင္ေစသျဖင့္ ဆီးေက်ာက္တည္မႈအႏၲရာယ္ကို ေလွ်ာ့က်ေပးျပီး၊ ေက်ာက္ကပ္ ကိုသန္ ့ စင္ေစကာ၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ဆီးဆိပ္တက္ျခင္း ျပသနာကိုမျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါ။
(၉) သရက္သီးထဲတြင္ ဗီတာမင္ေအ၊ ဓာတ္တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္အတူ့ ဗီတာ မင္စီ ၇၆% ႏွင့္ ကာ႐ိုတီးႏြိဳက္ ၂၅မ်ိဳးတို ့ ထူးထူးျခားျခား ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ခံ စြမ္း အားစံနစ္ကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစသည္။
(၁၀) Cameroonian University တြင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၁၀၂ ေပါင္ရွိေသာ အမ်ိဳးသား တစ္ဦးကို ရက္သတၱတ္ ၁၀-ပတ္မွ် သရက္ သီးတစ္မ်ိဳးတည္းသာ ေကြ်းျပီးစမ္းသပ္ခဲ့ရာ၊ အံ့ဘြယ္ေကာင္းေ လာက္ေအာင္ ၁၂.၅ကီလို ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်သြားသည့္ျပင္၊ မေကာင္းေသာ ကိုလက္စေထေ ရာႏွင့္ ေသြးထဲရွိသၾကားပမာဏတို ့ က်ေနေၾကာင္း စမ္းသပ္ေတြ ရွိရသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ေဘး ဥပါသ္ ကင္းေ၀းစြာျဖင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်လိုပါက၊ သရက္သီးစားသံုးရန္အၾကံျပဳထားသည္။ (အကယ္၍ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္ လိုပါက၊ သရက္သီးကို ႏို ့ျဖင့္တြဲဖက္စားေသာက္ေပး ရပါမည္။ ခြန္အားမ်ား လဲတိုးပြားေစႏိုင္၏)
(၁၁) သရက္သီးထဲတြင္ Glutamine အက္ဆစ္ပါရွိသည့္အတြက္၊ ဦးေႏွာက္ထဲရွိဆဲလ္ မ်ား ကို ႏႈိးေဆာ္ေပးကာ၊ မွတ္ဥာဏ္ စြမ္းပ ကားကို တိုးတက္ေစသည့္အတြက္ ကေလး ငယ္မ်ား ကိုလဲ သရက္သီးေကြ်းေပးသင့္သည္။
(၁၂) သရက္သီးထဲတြင္ ဗီတာမင္ေအ အေျမာက္အမ်ားပါရွိေသာေေၾကာင့္ အသား အေရကိုႏူး ညံ့ေ ခ်ာေမြ ့ေစႏိုင္သည္။ သရက္သီး ကို ခပ္ပါးပါးလွီးၿပီး၊ မ်က္ႏွာေပၚတြင္ ညင္သာစြာကပ္ကာ၊ အခ်ိန္ ၁၅-မိနစ္ခန္ ့အၾကာတြင္ ေရေႏြးေႏြးျဖင့္ သန္ ့စင္ေဆးေ ၾကာေပး ပါက၊ ေခြ်းေပါက္ မ်ားကိုပြင့္ေစျပီး ၀က္ျခံေပါက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ႏိုင္သည္။ ထိုကဲ့သုိ ့မၾကာခဏ ျပဳလုပ္ေပးျ ခင္းျဖင့္ အသားအေရ၏ အစိုဓါတ္ကိုထိန္းညွိေပး ကာ၊ ျဖဴစင္၀င္းပေသာ လွတစ္မ်က္ႏွာကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
(၁၃) ေသြးအားနဲေရာဂါရွိသူမ်ားသည္ ညစာစားျပီးတိုင္း သရက္သီးကို မွန္မွန္မွီ၀ဲ စား သံုးျ ခင္းျဖင့္ ေသြးနီဥပမာဏတိုးပြားလာေစႏိုင္ သည္။ ရာသီလာစဥ္ နာက်င္ကိုက္ ခဲ မႈေ၀ဒနာတို ့ကို သက္သာေစသလို၊ ေသြးဆံုးျပီးစ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္လဲ အထူး သင့္ေတာ္ သည္။ ထို ့ျပင္ ကယ္လ္စီယမ္ႏွင့္ မဂၢနီစီယမ္တို ့ ပါရွိျခင္း ေၾကာင့္ သားေ လ်ာ သားပ်က္္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ ရံုမက၊ သံဓါတ္ ၾကြယ္၀ျခင္း၊ HB ပမာဏကို ထိန္းညွိကာ ခႏၶာကိုယ္တြင္းေအာက္စီ ဂ်င္ ေကာင္း စြာလည္ပတ္ေစႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ လည္း ကိုယ္၀န္ ေဆာင္မိခင္မ်ားသည္ သရက္ သီး ႏွင့္ သရက္သီး ေဖ်ာ္ရည္ တို ့ ကို ေသာက္သံုးေပးသင့္သည္။ (သို ့ေသာ္ ေမြးဖြားခါနီး မိခင္ ေလာင္းမ်ား အလြန္အ ကြ်ံမစားသံုးသင့္ပါ။)
(၁၄) ပိုတက္စီယမ္ ႏွင့္ မဂၢနီစီယမ္ တို ့ လံုေလာက္စြာပါရွိျခင္းေၾကာင့္ ေသြးဖိအားကို ပံုမွန္ျဖ စ္ေစျခင္း၊ glycemic ဓါတ္ပါ၀င္မႈနည္း ပါးေသာေၾကာင့္လဲေသြးထဲရွိ သၾကားပ မာဏကို ထိန္းညွိေပးကာ၊ အဆီပမာဏကိုလည္း မွ်တေစျခင္း…. စသည့္အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ား ေၾကာင့္ ေသြး တိုးေရာဂါေ၀ဒနာသည္မ်ားအတြက္ အထူးသင့္ေတာ္ေကာင္း မြန္ပါ သည္။
(၁၅) Beta-carotene, Potassium ႏွင့္ Selenium တို ့ပါရွိသျဖင့္ ႏွလံုးႏွင့္ ႏွလံုးၾကြက္ သား မ်ား ကိုု က်န္းမာၾကံ့ခိုင္ေစသည္။ ေသြးျဖဴဥကိုလွံဳ ့့ေဆာ္ေပးကာ၊ မလိုလားအပ္ သည့္ ဘက္တီးရီး ယားမ်ားကိုလဲ ပ်က္စီးေပးေစႏိုင္သည္။
(၁၆) တရုတ္ေဆးက်မ္းမ်ားမွာ၊ သရက္သီးတြင္ ဖိႏိုလစ္ကြန္ေပါင္းတစ္မ်ိဳးပါဝင္ သည့္ အတြက္ အရြယ္တင္ႏုပ်ိဳေစျခင္း၊ က်န္းမာေရးျပ ႆနာမ်ားကို ျဖစ္ပြားေစႏိုင္ေသာ ဖရီး ရယ္ဒီ ကယ္မ်ားကို ထိန္း ထားေပးႏိုင္သည့္ ဓါတ္တုိးဆန္႔က်င္ပစၥည္းမ်ား ေပါၾကြယ္ဝ စြာပါရွိ သည့္အတြက္ သြား ဖုန္းေ သြးယုိေရာဂါ၊ ေခ်ာင္းဆုိး၊ အဖ်ားတက္ျခင္း၊ မအီ မသာ ပ်ဳိ႕အန္ခ်င္ျခင္း၊ ပင္လယ္လိႈင္း မူးျခင္း၊ ႂကြက္တက္ ျခင္း...စသည့္ေဝဒနာ မ်ား ကို ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား အားကစား လုပ္ၿပီးေနာက္ စြမ္းအင္ ျပန္လည္ျဖည့္ေပးႏိုင္သည္ဟု လည္းဆိုသည္။
ယေန ့ျမန္မာျပည္အႏွံ ့ေစ်းခင္းမ်ားထဲတြင္၊ ယခင္ႏွစ္မ်ားႏွင့္မတူဘဲ သရက္သီးအမ်ိဳး အစားစံု တို ့ကိုေ စ်းႏႈန္း ခ်ိဳသာစြာျဖင့္ ေဖာေဖာ သီသီရရွိႏိုင္ၾကပါျပီ။ ထို ့ေၾကာင့္ သင့္ က်န္းမာေရး အတြက္ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္ျပီး၊ အမွည့္မလြန္ဘဲလတ္ဆတ္္ေသာ သရက္ သီး ေမႊးေ မႊးခ်ိဳခ်ိဳေလးမ်ားကို သင့္တင့္မွ်တစြာျဖင့္ အရသာရွိရွိစားသံုးၾကပါရန္ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ သရက္သီးခူးရာတြင္ အေစးေလာင္မႈကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ရန္အတြက္
ေႏြဦးရာသီႏွင့္ မိုးလယ္ကာလမ်ားတြင္ ေပါေပါမ်ားမ်ားရရွိႏိုင္ေသာ သရက္သီး မွည့္ မ်ားကို သြားရည္စာသစ္သီးအျဖစ္စားေလ့ရွိသလို၊ သရက္ျပင္ယို၊ ေဖ်ာ္ရည္၊ Jam၊ ေရ ခဲမုန္ ့၊ သၾကား လံုး၊ ေက်ာက္ေက်ာ၊ jelly ၊ shake ၊ ပူတင္းအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ၀မ္းျ ပင္း(မစိမ္း လြန္း/မမွည့္ လြန္း) သရက္သီးမ်ားကို ႏြယ္ခ်ဳိ/ ငရုတ္သီးမႈန္႕/ဆားအနည္း တို ့ျဖင့္ ျဖဴး၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သရက္သီးသုပ္၊ သရက္ ခ်ဥ္သုပ္၊ ဆားရည္စိမ္၊ သနပ္(ကုလားနယ္) အျဖစ္ထမင္းျမိန္လွသည္။
အခ်ဳိဓါတ္၊ အခ်ဥ္ဓါတ္ကို တျပိဳင္တည္းေပးစြမ္းႏိုင္သည့့္ သရက္သီးသည္ အရသာရွိရံု သာမက၊ လူသားတို ့ က်န္းမာေရးကို မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳေပးေသာ ပ႐ိုတင္း၊ ကာဗိုဟိုက္ျဒိတ္၊ အ ဆီ၊ ဗီတာမင္ေအ၊ ဗီတာမင္စီ၊ ပိုတက္စီယမ္၊ ကယ္လ္စီယမ္၊ မဂၢနိစ္၊ ဆီလီနီယမ္၊ အိုင္း ယြန္း၊ ဆိုဒီယမ္ႏွင့္ ေဖာ့ဖရပ္စ္ စသည့္အာဟာရဓာတ္မ်ား အျပင္ အလြယ္တကူေခ်ဖ်က္ႏိုင္ သည့္ အမွ်င္ဓာတ္ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပါဝင္သည္။ သရက္ သီး၏ အသားသာမက၊ အရြက္ႏွင့္ အေစ့ တိ္ု ့လဲ ေဆးဘက္၀င္သည္။ ေဆးသိပၸံ ပညာရွင္ မ်ား၏ အဆိုအရ၊ ေမ်ာက္မ်ားသည္ သရက္သီး အေစ့ကိုပါစားသံုးေလ့ ရွိေသာေၾကာင့္ ခြန္အားမ်ား တိုးပြားကာ အပင္အျမင့္ခုန္ႏိုင္သည္ဟု ဆို၏။
(၁) Institute of Food Research မွ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ၊ သရက္သီးထဲတြင္ ဓါတ္ တိုး ဆန္ ့က်င္ပစၥည္းမ်ားအျပင္၊ quercetin, isoquercitrin, astragalin, fisetin, gallic acid ႏွင့္ methylgallat ဟုေခၚေသာ enzymes ဓါတ္ေပါင္းစုတို ့ အလံုေလာက္ ပါ ရွိ ေသာေၾကာင့္ အူမႀ ကီး ကင္ဆာ၊ ရင္သားကင္ဆာ ႏွင့္ ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ တို ့မျဖစ္ေ ပၚလာေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏို င္ေၾကာင့္ႏွင့္ အသီးထဲရွိ Pectin ဓါတ္သည္ အမ်ိဳးသား မ်ား သုက္ရည္ဂလင္း(ဆီးက်ိတ္)ကင္ ဆာ မျဖစ္ လာေ အာင္ တားဆီးေပးေၾကာင္းေ ဖာ္ျပထားျပီး၊ ထို အဆိုကို The European Prospective Investigation of Cancer အဖြဲ ့အစည္း မွလည္း အတည္ျပဳေထာက္ခံထားသည္။
(၂) ေပ်ာ္၀င္လြယ္ေသာအမွ်င္ဓာတ္၊ ပက္တင္နဲ႔ ဗီတာမင္စီတို႔ မ်ားစြာ ပါဝင္ေသာေၾ ကာင့္ ေသြး အတြင္း မေကာင္းသည့့္ ကိုလက္စ ထေရာအဆင့္ကို ေလ်ာ့က်ေစသည္။
(၃) ခပ္ပါးပါးလွီးထားေသာ သရက္သီးတစ္ခြက္စာပမာဏတြင္၊ လူတစ္ဦးစီမွာတစ္ေန႔ တာ လို အပ္ေသာ ဗီတာမင္ေအ၏ ၂၅% ခန္႔ ပါ၀င္၏။ ထို ့ျပင္ flavonoids, Beta- carotene, alpha-carotene, ႏွင့္ beta-cryptoxanthin တို ့ လဲ ပါရွိေသာေၾကာင့္ မ်က္စိ အျမင္အာ႐ံုကို တိုး တက္ေကာင္းမြန္ေစၿပီး၊ မ်က္စိေျခာက္ေသြ႕ျခင္းႏွ င္ ့ၾကက္ မ်က္သင့္ေရာဂါ၊ မ်က္စိယား ယံျခင္း၊ ေရာင္ကိုင္းျခင္း ႏွင့္ မ်က္ၾကည္လႊာေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး တို ့ကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္သည္္။
(၄) မန္က်ည္းသီးထဲတြင္ေတြ ့ရေသာ tartaric acid၊ သစ္ေတာ္သီးထဲတြင္ေတြ ့ရေသာ malic acid၊ သံပုရာသီးႏွင့္ ေရွာက္သီးထဲ တြင္ေတြ ့ရေသာ citric acid တို ့အားလံုး သရက္သီးထဲ တြင္ မွ်ေျခပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္၏ အယ္လ္ကာလီဓာတ္ကို မွ် တ ေစသည္။
(၅) သရက္သီးထဲတြင္ glycemic ပါ၀င္မႈ ၄၁ မွ ၆၀ ရွိျပီး၊ ဆီးထဲရွိသၾကားပမာဏကို မွ်တေစ သျဖင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္မ်ား အသင့္ အတင့္စားသံုးေပးသင့္သည္။ ထို ့ျပင္ ညအိပ္ယာ မ၀င္ခင္ ေရေႏြးဆူဆူတြင္ သရက္ရြက္ ၁၀ (သို ့မဟုတ္) ၁၅-ရြက္ ထဲ့၍ အဖံုးဖံုး ထားျပီး၊ နံက္ေရာက္ေသာအခါ အရည္စစ္ေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ကို သက္သာလာေ စႏိုင္သည္။
(၆) ဗီတာမင္အီးဓါတ္ အေျမာက္အမ်ားပါ၀င္သည့္ အတြက္ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ရိွ ေဟာ္ မုန္း ထုတ္ လုပ္မႈ စံနစ္ကို ေကာင္းမြန္စြာ အ ေထာက္အကူေပး၍ ကာမအားကိုတိုး ပြားေ စကာ၊ သက္လံုေ ကာင္းျပီး လန္းဆန္းေပါ့ပါး တက္ၾကြေစသည္။
(၇) သေဘၤာသီးကဲ့သို ေခ်ဖ်က္လြယ္ေသာ အမွ်င္ဓာတ္အေျမာက္အမ်ားပါရွိသျဖင့္ အစာေၾက ညက္ေစၿပီး၊ ဝမ္းမွန္ေစသည္။ ထို ့ျပင္ အစာအိမ္ ႏွင့္ အူမ်ားကို သန္ ့စင္ေစ ရံုသာမက၊ အသည္း ကိုလဲ ေကာင္းက်ိဳးျပဳသည္။
(၈) ဆီးရႊင္ေစသျဖင့္ ဆီးေက်ာက္တည္မႈအႏၲရာယ္ကို ေလွ်ာ့က်ေပးျပီး၊ ေက်ာက္ကပ္ ကိုသန္ ့ စင္ေစကာ၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ဆီးဆိပ္တက္ျခင္း ျပသနာကိုမျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါ။
(၉) သရက္သီးထဲတြင္ ဗီတာမင္ေအ၊ ဓာတ္တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္အတူ့ ဗီတာ မင္စီ ၇၆% ႏွင့္ ကာ႐ိုတီးႏြိဳက္ ၂၅မ်ိဳးတို ့ ထူးထူးျခားျခား ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ခံ စြမ္း အားစံနစ္ကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစသည္။
(၁၀) Cameroonian University တြင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ၁၀၂ ေပါင္ရွိေသာ အမ်ိဳးသား တစ္ဦးကို ရက္သတၱတ္ ၁၀-ပတ္မွ် သရက္ သီးတစ္မ်ိဳးတည္းသာ ေကြ်းျပီးစမ္းသပ္ခဲ့ရာ၊ အံ့ဘြယ္ေကာင္းေ လာက္ေအာင္ ၁၂.၅ကီလို ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်သြားသည့္ျပင္၊ မေကာင္းေသာ ကိုလက္စေထေ ရာႏွင့္ ေသြးထဲရွိသၾကားပမာဏတို ့ က်ေနေၾကာင္း စမ္းသပ္ေတြ ရွိရသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ေဘး ဥပါသ္ ကင္းေ၀းစြာျဖင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်လိုပါက၊ သရက္သီးစားသံုးရန္အၾကံျပဳထားသည္။ (အကယ္၍ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္ လိုပါက၊ သရက္သီးကို ႏို ့ျဖင့္တြဲဖက္စားေသာက္ေပး ရပါမည္။ ခြန္အားမ်ား လဲတိုးပြားေစႏိုင္၏)
(၁၁) သရက္သီးထဲတြင္ Glutamine အက္ဆစ္ပါရွိသည့္အတြက္၊ ဦးေႏွာက္ထဲရွိဆဲလ္ မ်ား ကို ႏႈိးေဆာ္ေပးကာ၊ မွတ္ဥာဏ္ စြမ္းပ ကားကို တိုးတက္ေစသည့္အတြက္ ကေလး ငယ္မ်ား ကိုလဲ သရက္သီးေကြ်းေပးသင့္သည္။
(၁၂) သရက္သီးထဲတြင္ ဗီတာမင္ေအ အေျမာက္အမ်ားပါရွိေသာေေၾကာင့္ အသား အေရကိုႏူး ညံ့ေ ခ်ာေမြ ့ေစႏိုင္သည္။ သရက္သီး ကို ခပ္ပါးပါးလွီးၿပီး၊ မ်က္ႏွာေပၚတြင္ ညင္သာစြာကပ္ကာ၊ အခ်ိန္ ၁၅-မိနစ္ခန္ ့အၾကာတြင္ ေရေႏြးေႏြးျဖင့္ သန္ ့စင္ေဆးေ ၾကာေပး ပါက၊ ေခြ်းေပါက္ မ်ားကိုပြင့္ေစျပီး ၀က္ျခံေပါက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ႏိုင္သည္။ ထိုကဲ့သုိ ့မၾကာခဏ ျပဳလုပ္ေပးျ ခင္းျဖင့္ အသားအေရ၏ အစိုဓါတ္ကိုထိန္းညွိေပး ကာ၊ ျဖဴစင္၀င္းပေသာ လွတစ္မ်က္ႏွာကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
(၁၃) ေသြးအားနဲေရာဂါရွိသူမ်ားသည္ ညစာစားျပီးတိုင္း သရက္သီးကို မွန္မွန္မွီ၀ဲ စား သံုးျ ခင္းျဖင့္ ေသြးနီဥပမာဏတိုးပြားလာေစႏိုင္ သည္။ ရာသီလာစဥ္ နာက်င္ကိုက္ ခဲ မႈေ၀ဒနာတို ့ကို သက္သာေစသလို၊ ေသြးဆံုးျပီးစ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္လဲ အထူး သင့္ေတာ္ သည္။ ထို ့ျပင္ ကယ္လ္စီယမ္ႏွင့္ မဂၢနီစီယမ္တို ့ ပါရွိျခင္း ေၾကာင့္ သားေ လ်ာ သားပ်က္္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ ရံုမက၊ သံဓါတ္ ၾကြယ္၀ျခင္း၊ HB ပမာဏကို ထိန္းညွိကာ ခႏၶာကိုယ္တြင္းေအာက္စီ ဂ်င္ ေကာင္း စြာလည္ပတ္ေစႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ လည္း ကိုယ္၀န္ ေဆာင္မိခင္မ်ားသည္ သရက္ သီး ႏွင့္ သရက္သီး ေဖ်ာ္ရည္ တို ့ ကို ေသာက္သံုးေပးသင့္သည္။ (သို ့ေသာ္ ေမြးဖြားခါနီး မိခင္ ေလာင္းမ်ား အလြန္အ ကြ်ံမစားသံုးသင့္ပါ။)
(၁၄) ပိုတက္စီယမ္ ႏွင့္ မဂၢနီစီယမ္ တို ့ လံုေလာက္စြာပါရွိျခင္းေၾကာင့္ ေသြးဖိအားကို ပံုမွန္ျဖ စ္ေစျခင္း၊ glycemic ဓါတ္ပါ၀င္မႈနည္း ပါးေသာေၾကာင့္လဲေသြးထဲရွိ သၾကားပ မာဏကို ထိန္းညွိေပးကာ၊ အဆီပမာဏကိုလည္း မွ်တေစျခင္း…. စသည့္အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ား ေၾကာင့္ ေသြး တိုးေရာဂါေ၀ဒနာသည္မ်ားအတြက္ အထူးသင့္ေတာ္ေကာင္း မြန္ပါ သည္။
(၁၅) Beta-carotene, Potassium ႏွင့္ Selenium တို ့ပါရွိသျဖင့္ ႏွလံုးႏွင့္ ႏွလံုးၾကြက္ သား မ်ား ကိုု က်န္းမာၾကံ့ခိုင္ေစသည္။ ေသြးျဖဴဥကိုလွံဳ ့့ေဆာ္ေပးကာ၊ မလိုလားအပ္ သည့္ ဘက္တီးရီး ယားမ်ားကိုလဲ ပ်က္စီးေပးေစႏိုင္သည္။
(၁၆) တရုတ္ေဆးက်မ္းမ်ားမွာ၊ သရက္သီးတြင္ ဖိႏိုလစ္ကြန္ေပါင္းတစ္မ်ိဳးပါဝင္ သည့္ အတြက္ အရြယ္တင္ႏုပ်ိဳေစျခင္း၊ က်န္းမာေရးျပ ႆနာမ်ားကို ျဖစ္ပြားေစႏိုင္ေသာ ဖရီး ရယ္ဒီ ကယ္မ်ားကို ထိန္း ထားေပးႏိုင္သည့္ ဓါတ္တုိးဆန္႔က်င္ပစၥည္းမ်ား ေပါၾကြယ္ဝ စြာပါရွိ သည့္အတြက္ သြား ဖုန္းေ သြးယုိေရာဂါ၊ ေခ်ာင္းဆုိး၊ အဖ်ားတက္ျခင္း၊ မအီ မသာ ပ်ဳိ႕အန္ခ်င္ျခင္း၊ ပင္လယ္လိႈင္း မူးျခင္း၊ ႂကြက္တက္ ျခင္း...စသည့္ေဝဒနာ မ်ား ကို ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား အားကစား လုပ္ၿပီးေနာက္ စြမ္းအင္ ျပန္လည္ျဖည့္ေပးႏိုင္သည္ဟု လည္းဆိုသည္။
ယေန ့ျမန္မာျပည္အႏွံ ့ေစ်းခင္းမ်ားထဲတြင္၊ ယခင္ႏွစ္မ်ားႏွင့္မတူဘဲ သရက္သီးအမ်ိဳး အစားစံု တို ့ကိုေ စ်းႏႈန္း ခ်ိဳသာစြာျဖင့္ ေဖာေဖာ သီသီရရွိႏိုင္ၾကပါျပီ။ ထို ့ေၾကာင့္ သင့္ က်န္းမာေရး အတြက္ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္ျပီး၊ အမွည့္မလြန္ဘဲလတ္ဆတ္္ေသာ သရက္ သီး ေမႊးေ မႊးခ်ိဳခ်ိဳေလးမ်ားကို သင့္တင့္မွ်တစြာျဖင့္ အရသာရွိရွိစားသံုးၾကပါရန္ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ သရက္သီးခူးရာတြင္ အေစးေလာင္မႈကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ရန္အတြက္
(က) အသီးရင့္လာမွခူးဆြတ္ရပါမည္။
(ခ)
ညေန ပိုင္းတြင္ သရက္ေစးထြက္ရွိမႈအားနဲတတ္ေ သာေ ၾကာင့္ ညေနမွခူးဆြတ္သင္သည္။
(ဂ) သရက္သီးကို လက္တြင္ေရစိုအ၀တ္ ပတ္ျပီး၊ ဝါးျခင္း ခ်ဳတံ
စသည့့္ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ေသေသခ်ာခ်ာခူးဆြတ္ကိုင္တြယ္ရမည္။
သတိျပဳရန္။(က) အေစးေလာင္ျခင္းမွကင္းေ၀းေစရန္အတြက္ အခြံမႏႊာခင္ သရက္သီး အညွာ ပိုင္း ကို ဓာတ္းျဖင့္လွီးျဖတ္ျပီးေရထဲတြင္ တေအာင့္ၾကာမွ် စိမ္ထားသင့္သည္။
သတိျပဳရန္။(က) အေစးေလာင္ျခင္းမွကင္းေ၀းေစရန္အတြက္ အခြံမႏႊာခင္ သရက္သီး အညွာ ပိုင္း ကို ဓာတ္းျဖင့္လွီးျဖတ္ျပီးေရထဲတြင္ တေအာင့္ၾကာမွ် စိမ္ထားသင့္သည္။
(ထိုသို ့စိမ္ ထားျခင္း က သရက္သီး၏ အရသာကို မပ်က္ျပယ္ေစႏိုင္ပါ)
(ခ)
သရက္သီး မွည့္မွည့္ စားေ သာ အခါတြင္လဲ သရက္သီးအေစ့ကို
ပါးစပ္ႏွင့္မစုပ္ပါႏွင့္။ လွ်ာႏွင့္ႏႈတ္ ခမ္းမ်ားအေစးေ လာင္တတသည္။
(ဂ)
အမွည့္ လြန္ေသာ သရက္သီးမ်ားသည္ ၀မ္းေ လ်ာ၀မ္းပ်က္ေစႏိုင္သည္။
(ဃ)
ယင္ေကာင္ႀကိဳက္အစားအစာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊ သ ရက္သီး ခဲြ ေနစဥ္ႏွင့္ မစားေသးခင္
အခ်ိန္မ်ားတြင္ ယင္မနားေအာင္အထူးဂ႐ုစိုက္ပါ။
(င) အခ်ိဳ ့ေသာ
ေလာဘသားေစ်းသည္မ်ား သည္ ေစ်း ေကာင္းရရွိေရးအတြက္ မရင့္ မာေသးေသာ
(Unmaturity) သရက္သီးမ်ားအား မွည့္ေဆးမ်ားျဖင့္ တို႔ျခင္း/စိမ္ျခင္း ျပဳ
ကာေ ရာင္းခ် တတ္ၾကသျဖင့္ အေရြးမမွားဘို ့အထူးလို အပ္သည္။
<<စာနာေထာက္ထားစြာျဖင့္ ေဆာင္းပါးရွင္အမည္ကို ေျပာင္းလဲျခင္း/ခ်န္လွပ္ထားျခင္းမ်ိဳး မျပဳလုပ္ၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါသည္ >>
(ေဆာင္းပါးရွင္...ေပါက္ေပါက္.. .မွ်ေ၀သည္)
ကိုးကား။ encyclopedia-world's healthiest fruit Mangifera L @ Mangoes
promise.pauk
(ရိုးသားမႈသည္တခါတရံ၌ရံႈးနိမ့္ေစတတ္၏။သို ့ေသာ္တစ္သက္လံုးကားလိပ္ျပာလံုေစေတာ့၏။)
<<စာနာေထာက္ထားစြာျဖင့္ ေဆာင္းပါးရွင္အမည္ကို ေျပာင္းလဲျခင္း/ခ်န္လွပ္ထားျခင္းမ်ိဳး မျပဳလုပ္ၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါသည္ >>
(ေဆာင္းပါးရွင္...ေပါက္ေပါက္.. .မွ်ေ၀သည္)
ကိုးကား။ encyclopedia-world's healthiest fruit Mangifera L @ Mangoes
promise.pauk
(ရိုးသားမႈသည္တခါတရံ၌ရံႈးနိမ့္ေစတတ္၏။သို ့ေသာ္တစ္သက္လံုးကားလိပ္ျပာလံုေစေတာ့၏။)
