*** တရုပ္နံနံပင္ အစြမ္းအံ့မခန္း ***

တရုပ္နံနံပင္တို ့သည္ ကမၻာေပၚတြင္ ေရပန္းအစားဆံုး ေဆးဘက္၀င္ ဟင္းခတ္ အေမႊးအၾကိဳင္ တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ 'rock celery" ဟု အမည္ရေသာ ဂရိစကားလံုးမွ ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္ျပီး၊ ေရွးေဟာင္းဂရိလူမ်ိဳးတို ့သည္ ကြယ္လူသူ၏ အုတ္ဂူ သခၤ်ိဳင္း တြင္ ထိုအပင္ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ေလ့ရွိၾကပါတယ္္။ တရုပ္နံနံပင္ သည္ အပင္ စေပါက္ သည့္အခ်ိန္မွစၿပီး၊ ႏွစ္ႏွစ္တာခံေသာ (၂-ႏွစ္ခံ) အပင္ အမ်ိဳးအစားျဖစ္၏။ အလြန္ေဆး စြမ္းထက္ေသာအပင္ျဖစ္ေသာ္လဲ၊ လူအမ်ားက ၄င္း၏ အစြမ္းသတၱိကို သတိမထားမိ ဘဲ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြကအျဖစ္သာ၊ အသံုးျပဳေလ့ရွိၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ ့ႏိုင္ငံမ်ာတြင္ အ ရြက္ျပားေသာ တရုပ္နံနံပင္ထက္၊ အရြက္ တြန္ ့လိမ္ေကြ ့ေကာက္ေသာ တရုပ္နံနံပင္ ကို ပို၍လူၾကိဳက္မ်ားပါတယ္။ (အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္၊ ထိုႏုိင္ငံတို ့တြင္ အေလ့ က် ေပါက္ေရာက္ေနေသာ -အဆိပ္သင့္ေရေမွာ္- တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ "Fool's Parsley" သည္ အရြက္ျပားေသာ တရုပ္နံနံပင္ ႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္တူလို ့ပါဘဲ။)


လတ္ဆတ္ေသာ တရုပ္နံနံပင္ ၁၀၀ ဂရမ္ထဲတြင္ လူသားတို ့က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစေသာ၊ ခြန္အား ၃၆ ကယ္ လိုရီ၊ ကစီဓာတ္ ၆.၃၃ ဂရမ္၊ ပရို တင္း ၂.၉၇ ဂရမ္၊ အေငြ ့ျပန္လြယ္ေသာအဆီဓာတ္ ၀.၈ ဂရမ္၊ ေခ်ဖ်က္လြယ္ေသာ အမ်ွင္ဓာတ္ ၃.၃ ဂရမ္၊ ေဖာလိတ္ ၁၅၂ မိုက္ခရိုဂရမ္၊ နီအာစင္ ၁.၃၁၃ မီလီဂရမ္၊ Pantothenic အက္ဆစ္ ၀.၄ မီလီဂရမ္၊ Pyridoxine ၀.၀၉ မီလီဂရမ္၊ Riboflavin ၀.၀၉၈ မီလီဂရမ္၊ သီအာမင္ ၀.၀၈၆ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္ A ၈၄၂၄ IU၊ ဗီတာမင္ C ၁၃၃ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္ E ၀.၇၅ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္ K ၁၆၄၀ µg ၊ ဆိုဒီယမ္ ၅၆ မီလီဂရမ္၊ ပိုတက္စီယမ္ ၅၅၄ မီလီဂရမ္၊ ကယ္လ္စီယမ္ ၁၃၈ မီလီဂရမ္၊ ေကာ့ပါး ၀.၁၄၉ မီလီဂရမ္၊ သံဓာတ္ ၆.၂ မီလီဂရမ္၊ မဂနီစီယမ္ ၅၀ မီလီဂရမ္၊ မဂနီးစ္ ၀.၁၆ မီလီဂရမ္၊ ေဖာ့စဖရက္ ၅၈ မီလီဂရမ္၊ ဇင့္ ၁.၀၇ မီလီဂရမ္၊ Carotene-ß ၅၀၅၄ µg၊ Lutein-zeaxanthin ၅၅၆ စသည္ျဖင့္ အသီးသီးပါရွိၾကပါ တယ္။ ေဘးထြက္ ဆိုး က်ိဳးျဖစ္ေစေသာ ကိုလက္စထေရာ လံုး၀မပါရွိပါ။

၁။ တရုပ္နံနံပင္ထဲတြင္ ဗီတာမင္ C ၾကြယ္၀စြာပါရွိျခင္းေၾကာင့္ - (က) ကိုယ္ခံ အားေကာင္းေစျပီး၊ အေအးမိ/ႏွာေစး/ေခ်ာင္းဆိုး စသည့္ရာသီဖ်ား အမ်ိဳးမ်ိဴးတို ့အလြယ္ တကူမကူးစက္ႏိုင္ပါ။ (ခ) ေရဓာတ္ေပ်ာ္၀င္သည့္ ခႏၶာကိုယ္အစိပ္ အပိုင္း ေနရာ အားလံုး တြင္၊ antioxidant မ်ားကို အႏၱရာယ္ကင္းစြာျဖင့္ ေပ်ာ္၀င္ က်ိဳခ်က္ ေပးႏိုင္ စြမ္းရွိပါတယ္္။ (ဂ) Fatty အက္ဆစ္ႏွင့္ ပတ္သက္ ေသာ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ကင္းေ၀းေစ ပါသည္။ (ဃ) Vitamin C ဓာတ္ပါေသာ ေဆး၀ါးမ်ားကို အလြန္အကြ်ံ ေသာက္သံုးပါက၊ အရိုးအဆစ္ေရာင္ေရာဂါကို ျဖစ္ပြားေစပါတယ္္။ သို ့ေသာ္ တရုပ္နံနံပင္တြင္၊ က်န္းမာေရး အတြက္ သင့္တင့္မွ်တေသာ Vitamin C အလံုအေလာက္ပါရွိသျဖင့္၊ သက္ၾကီးပိုင္းတြင္ ျဖစ္တတ္ေသာ ဒူလာပါဒရက္ကဲ့သို ့ အရိုးအဆစ္ေရာင္ေရာဂါမ်ားကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။

၂။ တရုပ္နံနံပင္တြင္ ပါရွိေသာ myristicin (ေခၚ) အေငြ ့ျပန္လြယ္သည့္အဆီက - (က)ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိမလိုလားအပ္ေသာ၊ ဓာတ္ေပါင္းေမာ္လီက်ဴးမ်ားကို ဖ်က္ဆီးေပး သျဖင့္၊ အက်ိတ္မ်ားျဖစ္ေပၚမႈကို ဟန္ ့တားေပးပါသည္။ အထူးသျဖင့္ အဆုတ္ထဲ တြင္၊ အဖု/အၾကိတ္ မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးကာကြယ္ေပးပါတယ္္။ (ခ) ခႏၶာကို္ယ္ထဲသို ့ ၀င္ေရာက္လာသည့္၊ စီးကရက္ မီးခိုးေငြ ့ မ်ားႏွင့္ အသား/ငါးကင္ျခင္းတို ့ေၾကာင့္ ရႈရိုက္မိေသာ ေညွာ္နံ ့မ်ားကို အာနိသင္ပ်က္ျပယ္ေစပါတယ္။ (ဂ) ဦးေရျပားေျခာက္ ေသြ ့ျပီးဆံံပင္ကြ်တ္ျခင္းတို ့အတြက္၊ တရုပ္နံနံပင္အဆီကို လိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ဆံပင္သန္ေစကာ ဆံသားမ်ား ႏူးညံ့ေခ်ာေမြ ့လာ ေစပါသည္။ (ဃ) တရုပ္နံနံပင္မွ ရရွိေသာ အဆီကို သြား ႏွင့္ သြားဖံုးပိုးသတ္ေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ (င) ေသြးထဲရွိ သၾကားပမာဏကို ေလ်ာ့က်ေစလို ့ ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္မ်ားကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳပါသည္။ (စ) ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါမ်ားကို ထိထိေရာက္တိုက္ဖ်က္ေပးႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္္။

၃။ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ ႏွင့္ ပိုတက္စီယမ္ၾကြယ္၀ေသာ တရုပ္နံနံပင္ကို ပံုမွန္စားေပးျခင္းျဖင့္ ေသြးထဲရွိ PH ပမာဏကို မွ်တေစျပီး၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းကို ပံုမွန္ထိန္းညွိေပးကာ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာနံရံမ်ားအဆီပိတ္ဆို ့ျခင္း၊ ႏွလံုးေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး ႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါ ေၾကာင္ ့ေလျဖတ္ျခင္းတို ့မွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။

၄။ တရုပ္နံနံပင္ တြင္ Antioxidant အာဟာရမ်ားလဲ ေပါၾကြယ္၀သည့္အတြက္၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ ဆဲလ္မ်ားတြင္ ေအာက္စီဂ်င္ ျပတ္လပ္မႈကို၊ ကာကြယ္ေပးၿပီး၊ ေသြးထဲရွိေအာက္စီဂ်င္ပမာဏကိုလဲ၊ တိုးပြားေစပါသည္။

၅။ တရုပ္နံနံပင္ ထဲတြင္ပါရွိေသာ၊ အျခားအေရးၾကီးသည့္ Antioxidant တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္၊ Beta-Carotene သည္ ခႏၶာကိုယ္ ထဲရွိ၊ အဆီေပ်ာ္၀င္မႈမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေပးသည့္အတြက္၊ ခႏၶာကိုယ္ေပါ့ပါးလန္းဆန္းေစပါတယ္။

၆။ နားထဲတြင္ မၾကာခဏ ပိုး၀င္ျခင္းႏွင့္ နားအူျခင္း၊ နားေလးျခင္းတို ့အတြက္ တရုပ္နံနံပင္ကို တိုငး္ရင္းရိုးရာ ကုထံုးမ်ားတြင္ အသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္။

၇။ ၀မ္းေလ်ာျခင္းအတြက္ တရုပ္နံနံပင္က အားထားေလာက္ေသာ ေဆးတစ္ခြက္ျဖစ္ပါတယ္။

၈။ တရုပ္နံနံပင္က အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဟိုမုန္းထြက္ရွိမႈ ပမာဏကိုမွ်တေစေသာေၾကာင့္ ရာသီမလာခင္သရိုးသရီျဖစ္ျခင္း၊ ရာသီ လာစဥ္နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း ႏွင့္ ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္း ေ၀ဒနာမ်ားကိုသက္သာေစပါတယ္။

၉။ နာတာရွည္အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ ဦးေႏွာက္အာရံုေၾကာပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ အယ္လ္ဇိုင္းမား (ေခၚ) စိတ္ကဆင့္ကလ်ားေရာဂါမ်ား အတြက္ တရုပ္နံနံပင္က ေကာင္းစြာ ကုသေပးႏိုင္ပါတယ္။

၁၀။ ဆံခ်ည္မွ်င္ေသြးေၾကာမ်ားႏွင့္ ေသြးလႊတ္ေၾကာမ်ား အားေကာင္းေစရန္အတြက္ တရုပ္နံနံပင္သတၱဳရည္ကို ယံုၾကည္စိတ္ခ် စြာ ေသာက္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေသြးထဲရွိ ကိုလက္စထေရာပမာဏကိုထိန္းခ်ဳပ္၍ ေသြးေၾကာမၾကီးမ်ားကို ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေစ ျပီး၊ ေသြးနီဥထုတ္လုပ္ျခင္းကို အားေပးပါတယ္။

၁၁။ တရုပ္နံနံပင္ထဲတြင္ potassium ႏွင့္ sodium ပါရွိလို ့၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ ပိုလွ်ံေသာ အရည္မ်ားကို ဆီးအျဖစ္စြန္ ့ထုတ္ေစကာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အဆိပ္အေတာက္ ကင္းစင္ျပီး၊ ဆီးကိုလဲ ရႊင္ေစပါတယ္။

၁၂။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားတြင္ ေတြ ့ရခဲေသာ ဗီတာမင္ K သည္ တရုပ္နံနံပင္ထဲတြင္ အေျမာက္အမ်ားပါရွိပါသည္။ ထိုဓာတ္က အရိုး ႏွင့္ သြားမ်ားကိုက်န္းမာသန္စြမ္းေစကာ၊ ဟိုမုန္းအေျပာင္းအလဲေၾကာင့္အရိုးၾကြတ္ဆတ္ေရာဂါမ်ားကို မျဖစ္ေစပါဘူး။

၁၃။ တရုပ္နံနံပင္ထဲတြင္ပါရွိေသာ Zea-xanthin ဓာတ္က အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္၍ မ်က္လံုးၾကြက္သားမ်ားေလ်ာ့က်ျခင္း၊ ခရမး္ လြန္ေရာင္ျခည္သင့္၍ မ်က္ၾကည္လႊာထိခိုက္ျခင္း စေသာ မ်က္ေစ့ေ၀ဒနာမ်ားကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

၁၄။ တရုပ္နံနံပင္ထဲမွာ chlorophyll (ေခၚ) သစ္ပင္အမ်ားစုတြင္ေတြ ့ရွိရေသာအစိမ္းေရာင္ဓာတ္ပါရွိလို ့၊ ခံတြင္းထဲတြင္ ဗက္တီးရီးယားပိုးမႊားမ်ား ၾကီးထြားလာျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးကာ၊ ခံတြင္းရနံ ့ဆိုးျခင္းကို မျဖစ္ေစပါဘူး။

၁၅။ တရုပ္နံနံပင္ကို ေန ့စဥ္ စားသံုးေပးျခင္းျဖင့္ ေသြးတိုးက်ေစပါတယ္။

၁၆။ လက္ေခ်ာင္းမ်ားအေကြးအဆန္ ့ခက္ခဲနာက်င္ျခင္းေ၀ဒနာမ်ားအတြက္ တရုပ္နံနံပင္ကို ေရေႏြးပူပူထဲ ၁၅ မိ္နစ္ခန္ ့စိမ္၍ ေသာက္သံုးႏိုင္ပါသည္။ ထို ့ျပင္ ဒူး/တံေတာင္ဆစ္/ခါး အရိုးအဆစ္မ်ားအံ၀င္ဂြင္က်မေကြးဆန္ ့မလႈပ္ရွားႏိုင္ပါက တရုပ္ နံနံပင္အျမစ္ (သို ့မဟုတ္) တရုပ္နံနံပင္အေစ့တို ့ကိုျပဳတ္ေသာက္ျခင္းျဖင့္ သက္သာေစပါတယ္္။

၁၇။ တရုပ္နံနံပင္ အျမစ္နဲ ့အရြက္တို ့က အသည္းႏွင့္ သရက္ရြက္တို ့ကိုခြန္အားျဖစ္ေစပါတယ္္။

၁၈။ ေလ့လာစမ္းစမ္းမႈမ်ားအရ၊ တရုပ္နံနံပင္ထဲတြင္ ေဘးဥပါသ္ျဖစ္ေစေသာ ကိုလက္စထေရာလံုး၀မပါရွိဘဲ၊ ေကာင္းက်ိဳးျပဳ ေသာ ဓာတ္္တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္းမ်ား၊ ဗီတာမင္ သတၱဳဓာတ္မ်ား ႏွင့္ေခ်ဖ်က္လြယ္ေသာအမွ်င္ဓာတ္တို ့ ၾကြယ္၀စြာပါရွိသည့္ျပင္ ကင္ဆာကိုတို္က္ဖ်က္ႏိုင္ေသာ acetylenics , phenolic acids ႏွင့္ coumarins ဓာတ္ေပါင္းစုမ်ားပါ၀င္ေသာေၾကာင့္ ကင္ဆာအဖုအက်ိတ္မ်ား ၾကီးထြားပ်ံ ့ႏွံ ့ျခင္းမွကာကြယ္ေပးျပီး၊ အံ့ၾသဘြယ္ေကာင္းစြာအနာမ်ားကိုလဲ က်က္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အူမၾကီးကင္ဆာ၊ အစာအိမ္ကင္ဆာ၊ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ႏွင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားသုက္ရည္ဂလင္း ကင္ဆာ တို ့ကိုဟန္ ့တား ေပးႏိုင္ပါတယ္္။

၁၈။ ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ မေကာင္းေသာ LDLကိုလက္စထေရာကို ခ်ေပးတဲ့အတြက္၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ပံုမွန္ျဖစ္ေစပါတယ္။

၁၉။ တရုပ္နံနံပင္သည္ အပူျငိမ္းေစေသာအစြမ္းအာနိသင္ရွိသျဖင့္၊ ပူျပင္းေျခာက္ေသြ ့ေသာ ရာသီမ်ားတြင္ ေဖ်ာ္ရည္လုပ္ ေသာက္ျခင္းျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္ကို ပံုမွန္ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

၂၀။ တရုပ္နံနံပင္ထဲတြင္ polyacetylene ဓာတ္ပါရွိလို ့၊ အဆစ္အျမစ္ကိုက္ခဲျခင္း၊ ၊ အရိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းနာမ်ား၊ ေဂါက္ေရာဂါ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ႏွင့္ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း တို ့ကို သက္သာေစပါတယ္။

သတိျပဳရန္။

(၁) ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနစဥ္ တရုပ္နံနံပင္ အေျမာက္အမ်ားစားသံုးျခင္းမွ ေရွာင္ပါ။

(၂) ေသြးက်ေစလို ့ ေမြးရာပါ ေသြးအားနဲေရာဂါ ရွိသူမ်ား တရုပ္နံနံပင္ ကို မစားသင့္ေပ။

(၃) ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအရ၊ တရုပ္နံနံပင္က ဆီးရႊင္ေစတာမွန္ေသာ္လဲဘဲ၊ အပင္ထဲတြင္ oxalates ပမာဏမ်ားပါရွိကာ၊ ထို oxalates ဓာတ္က ခႏၶာကိုယ္ထဲမွ ကယ္ဆီယမ္ဓာတ္ကိုစုပ္ယူပစ္ျပီး၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ ေရဓာတ္မ်ားကို ခန္းေျခာက္ေစႏိုင္စြမ္း ရွိလို ့၊ ေက်ာက္ကပ္ ႏွင့္ သည္းေျခတို ့တြင္ ေက်ာက္တည္တတ္ေသာေၾကာင့္၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါသည္မ်ား ႏွင့္ သည္းေျခအိတ္ ေ၀ဒနာသည္မ်ား အထူးေရွာင္ရွားသင့္တယ္လို ့ ဆိုပါတယ္။
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
ေလာကနိယာမသေဘာတရားအရ၊ အေကာင္းႏွင့္အဆိုး၊ အားနည္းခ်က္ႏွင့္အားသာခ်က္ တို ့ဒြန္တြဲလွ်က္ရွိၾကရာ၊ တရုပ္နံနံပင္ ကလဲထုိနည္း၄င္း ျဖစ္ပါတယ္။ သို ့ေသာ္ လူသား တို ့ က်န္းမာေရးအတြက္အားသာခ်က္မ်ားကာ၊ လက္တကမ္းမွာ အလြယ္ တကူရရွိႏိုင္ေသာ ရနံ ့ထူးျခားသည့္တရုပ္နံနံပင္ကို “အစာလည္းေဆး၊ေဆးလည္းအစာ” ဆိုသလို စားသံုးႏိုင္ပါေၾကာင္း သတင္း ေကာင္းပါးအပ္ပါသည္။

ဘာသာျပန္သူ (ေပါက္ေပါက္)
မွီျငမ္း (elcyclopedia:helath benefits of celery)

Posted in: တရုတ္နံနံပင္